Betere thuiszorg na intensive care

Patiënten die na de intensive care (IC) het ziekenhuis verlaten in de regio’s Amsterdam-Amstelland, het Gooi en Flevoland worden voortaan direct na thuiskomst opgevangen door een team van gespecialiseerde zorgverleners, bestaande uit een fysiotherapeut, ergotherapeut en diëtist. Het gaat om alle IC-patiënten, dus ook coronapatiënten.

REACH

Dit initiatief is opgezet door lector Marike van der Schaaf (Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam UMC) en onderzoeker Fysiotherapie Mel Major. De zorgverleners maken deel uit van het REACH-netwerk in deze regio. In totaal krijgen inmiddels 60 ex-IC-patiënten deze gespecialiseerde nazorg. Dat blijkt een verbetering voor deze patiëntengroep. Voorlopige analyses onder de deelnemers van het REACH-onderzoek laten zien dat zij na een half jaar fysiek sterker zijn dan de patiënten uit de controlegroep, die zonder een gespecialiseerd zorgteam revalideren. De samenwerking tussen zorgverleners uit het REACH-netwerk verloopt heel efficiënt. Daarom wil men dit netwerk nu ook uitbreiden naar de rest van Nederland.

Oude situatie: zelf assertief zijn

Er was tot voor kort niet zo veel geregeld voor patiënten die na de IC thuiskwamen. Major: ’Ze kregen wel een verwijsbrief mee uit het ziekenhuis, maar moesten zelf zo assertief zijn om een fysiotherapeut te zoeken. Maar het is lastig om een fysiotherapeut te vinden die veel afweet van IC-problematiek.’ Verwijzing naar een diëtist was ook niet standaard, maar wel onontbeerlijk. Major: ’Van de IC-patiënten die kunstmatig beademd zijn, blijkt zo’n 80 procent ondervoed bij thuiskomst. Mensen raken wel 7 tot 10 kilo kwijt tijdens hun verblijf op de IC. Dat is vooral verlies van spiermassa, dat train je niet zomaar terug.’ Een gespecialiseerde diëtist kan de lichaamssamenstelling meten en een voedingsadvies geven dat bij de revalidatietraining past.

Ergotherapeut

Een gespecialiseerde ergotherapeut komt in actie bij cognitieve problemen of gebrek aan energie. De ergotherapeut helpt ex-IC-patiënten hiermee om te gaan. Het is volgens Major onvoorspelbaar hoe belastend activiteiten kunnen zijn. Major: ’Iemand kan zich nog energiek voelen bij het opstaan, maar na een rondje stofzuigen of een telefoongesprek plotseling weer totaal opgebrand zijn. Je moet met een veel kleiner “energiepakketje” de dag doorkomen. De ergotherapeut biedt hier hulp en praktische oplossingen bij, zodat iemand bijvoorbeeld toch boodschappen of een andere voor hem of haar belangrijke activiteit kan doen.’

Onderzoek

Elke deelnemer aan het REACH-onderzoek wordt een half jaar lang gevolgd na ontslag van de IC. Men meet de conditie van de ademspieren, het uithoudingsvermogen en de handknijpkracht. Deelnemers vullen daarnaast vragenlijsten in over angst, trauma, depressie en ervaren gezondheid. Indien nodig wordt ook een psycholoog ingeschakeld. De behoeften van de patiënt zijn altijd leidend: hij/zij bepaalt welke zorg nodig is en welke gespecialiseerde zorgverleners worden betrokken bij het herstel. De deelnemers aan het REACH-traject blijken erg tevreden over de geboden zorg in vergelijking met de controlegroep.

Bron: Hogeschool van Amsterdam