Recensie: Gedragsverandering vanuit Positieve Gezondheid

In het boek “Gedragsverandering vanuit Positieve Gezondheid” geven de auteurs (toekomstige) professionals in zorg en welzijn meer inzicht hoe “Positieve Gezondheid” ingebed kan worden in hun werk. Dit (studie)boek geeft vooral aanknopingspunten welke factoren van gedragsverandering meespelen in verschillende settings.

Over de auteurs

De auteurs zijn allemaal betrokken bij het lectoraat Leven Lang in Beweging van Avans Hogeschool, als docent en/of onderzoeker, of als lector. Dierx is bovendien ook lid van de wetenschappelijke adviesraad van het Institute for Positive Health. Met ieder een eigen expertise hebben ze ruim ervaring op het gebied van gedragsverandering, preventie en positieve gezondheid.

 Theorie van gedragsverandering

Gedragsverandering staat centraal in dit boek. Er zijn ontzettend veel theorieën en modellen over gedragsverandering, die beschrijven welke determinanten meespelen bij het verandering van gedrag. Door rekening te houden met al deze determinanten wordt de kans groter dat een gedragsverandering ook daadwerkelijk succesvol is. De auteurs hebben 8 modellen uitgekozen om verder uit te werken. Deels overlappen deze modellen qua determinanten, maar ieder model neemt weer net even andere factoren mee, die in verschillende settings juist belangrijk kunnen zijn. Deze theoretische uitleg van de verschillende modellen is misschien even wat taai in het begin, maar vormt wel de basis voor het boek. Verderop in het boek wordt de relevantie hiervan duidelijk door de vertaling naar de praktijk.

Verschillende settings

Na de uitleg van de theorie gaat het boek de praktijk in. De auteurs leggen uit wat er nodig is om Positieve Gezondheid een plek te geven in verschillende settings: in de wijk, op school, op het werk, bij sport en vrije tijd, en in het ziekenhuis. Hierin maken de auteurs de koppeling met de gedragsmodellen: welke determinanten spelen in welke setting een belangrijke rol om die gedragsverandering tot stand te brengen. Op het gebied van werk bijvoorbeeld, neemt de sociale leertheorie de omgevingsfactoren mee. Gekoppeld aan Positieve Gezondheid zijn dit: de inrichting van de werkplek, de werkhouding, groen in de omgeving, werksfeer in het team, etc. Het idee is dat professionals in verschillende settings zo inzicht krijgen in de factoren die meespelen bij de 6 domeinen van Positieve Gezondheid. De auteurs bespreken zowel mogelijkheden bij individuele begeleiding besproken, als het opzetten van bredere interventies.

Studieboek

Het boek is een studieboek voor HBO-studenten die een studie volgen op het gebied van zorg en welzijn, en voor professionals die Positieve Gezondheid een plek willen geven. De auteurs hebben de theorie over Positieve Gezondheid en gedragsverandering naar elkaar gebracht en zo goed mogelijk vertaald naar de praktijk. In het hoofdstuk “Sport en Vrije Tijd” staat daarnaast ook een praktijkvoorbeeld van hoe dit daadwerkelijk vorm heeft gekregen in een achterstandswijk in Den Haag. Zo’n leuk en inspirerend voorbeeld, wat het echt praktischer maakt en het onderwerp dichterbij brengt, staat helaas maar in één hoofdstuk. Verder schetsen de auteurs vooral een begrippenkader van waaruit gewerkt kan worden en wat meer algemene beschrijvingen, waardoor het nog steeds wat abstract blijft, maar voor de zorgprofessional die hier iets mee wil wel een handig hulpmiddel kan zijn.

Gedragsverandering vanuit positieve gezondheid, samenspel tussen zorg en welzijn. John Dierx, Andrea Steuns, Marleen Mares, Cindy de Bot. Uitgeverij: Coutinho. ISBN : 9789046908273, 176 pagina’s, € 24,50