Welke factoren spelen een rol bij onze gezondheid?

Het RIVM heeft een overzicht gemaakt van alle factoren die een rol spelen bij gezondheid en gedrag. Wat maakt bijvoorbeeld dat iemand te weinig beweegt of teveel alcohol drinkt? En hoe komt het dat iemand veel werkdruk ervaart? Door alle factoren naast elkaar te zetten, hoopt het RIVM een breed perspectief te creëren.

Invloed van leefstijl

Er zijn ontzettend veel factoren die invloed hebben op gezondheid en ziek zijn. Een groot aantal factoren ligt op het gebied van leefstijl. Ongezond gedrag is verantwoordelijk voor zo’n 20 procent van de ziektelast. Roken is hierbij de belangrijkste oorzaak, gevolgd door ongezonde voeding, weinig beweging en tot slot problematisch alcoholgebruik.

Directe en indirecte factoren

Deze leefstijlfactoren vormen een direct risico voor het ontwikkelen van ziekte of dragen juist in positieve zin bij aan het behouden van gezondheid. Daarnaast zijn er ook indirecte factoren die de kans op ongezond gedrag vergroten. Dit zijn bijvoorbeeld armoede, onzekere huisvesting, laag sociaal-economische status of een negatief zelfbeeld.

Praatplaat

Al deze verschillende gezondheidsdeterminanten heeft het RIVM samengevat in een zogenoemde “praatplaat”. Op deze afbeelding zijn alle betrokken factoren weergegeven, met daarbij aangegeven in hoeverre ze bijdragen aan de totale ziektelast. De determinanten zijn onderverdeeld in 3 overkoepelende categorieën: persoonsgebonden, leefstijl en gewoonten, en leef-, woon- en werkomstandigheden.

Verdiepend onderzoek

Naar 5 impactvolle determinanten heeft het RIVM verder onderzoek gedaan. Over voeding, beweging, problematisch alcoholgebruik, psychosociale arbeidsbelasting en luchtkwaliteit heeft het RIVM aparte factsheets gemaakt. Als voorbeeld: bij bewegen hebben mensen er baat bij om het samen met iemand anders te doen, of aangemoedigd te worden door naasten. Het hebben van jonge kinderen of stress belemmeren juist de hoeveelheid beweging die mensen hebben. Zo komen allerlei mogelijke achterliggende factoren in deze verdiepende factsheets naar voren.

Bron: RIVM