Nieuwe voedingsrichtlijn diabetes

Vlak voor Werelddiabetesdag (13 november) presenteerde de Nederlandse Diabetes Federatie (NDF) de nieuwe “NDF Voedingsrichtlijn diabetes”. Een voedingspatroon rijk aan groente en fruit, volkoren graanproducten, noten, peulvruchten, plantaardige oliën, met weinig toegevoegd suiker, zout en bewerkt vlees en zonder suikerhoudende dranken is volgens deze richtlijn geschikt voor mensen met diabetes. Deze uitgangspunten komen terug in verschillende voedingspatronen, zoals een koolhydraatbeperkt, vetbeperkt, mediterraan, DASH en vegetarisch voedingspatroon en ook in de Schijf van Vijf.

Meer wegen naar Rome

De nieuwe NDF Voedingsrichtlijn diabetes biedt geen “one-size-fits-all”-benadering, omdat er geen optimaal voedingspatroon is dat voor iedere persoon met diabetes het beste werkt. ‘Er zijn meer wegen die naar Rome leiden’, vertelde voorzitter van de commissie prof. Edith Feskens (hoogleraar Global Nutrition van Wageningen University & Research) in een videogesprek bij de presentatie van de richtlijn. In de richtlijn staan 6 voedingspatronen die volgens de NDF allemaal geschikt zijn voor de preventie en behandeling van diabetes:

• Koolhydraatbeperkt (tot maximaal 40 energieprocent)
• Vetbeperkt (minder dan 30 energieprocent)
• Mediterraan
• Vegetarisch/veganistisch
• DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension)
• Schijf van Vijf

Mediterraan en DASH hebben streepje voor

Het mediterrane voedingspatroon en het DASH-dieet zijn volgens de opstellers van de richtlijn het meest volwaardig. Bij een koolhydraatbeperkt, vetbeperkt en vegetarisch/veganistisch voedingspatroon is het risico op tekorten iets groter. Bij deze voedingspatronen moet voldoende inname van vezels, essentiële vetzuren, vitamines en mineralen extra aandacht krijgen.

Schijf van Vijf vreemde eend in de bijt

De Schijf van Vijf staat opvallend genoeg ook in de lijst van bij diabetes geschikte diëten. Toch stelt de richtlijn dat de Schijf van Vijf – net als de Richtlijnen goede voeding die eraan ten grondslag liggen – nog niet is onderzocht bij mensen met diabetes. Er is dan ook geen hoofdstuk gewijd aan de onderbouwing van dit voedingspatroon bij diabetes, zoals wel het geval is bij de andere 5 diëten. Daarover is volgens de richtlijn veel internationale literatuur beschikbaar met studies die hebben onderzocht of mensen met diabetes erbij gebaat zijn.

Prominente rol voor diëtist

Bij het geven van persoonsgerichte dieetadviezen is in de richtlijn een prominente rol weggelegd voor de diëtist. Algemene voedingsadviezen kunnen ook door andere professionals worden gegeven. Daarbij is het wel van groot belang dat adviezen van alle disciplines elkaar ondersteunen en in geen geval tegenspreken.

Geen eenduidige richtlijn

Het opstellen van de nieuwe voedingsrichtlijn noemde Feskens ‘een zware bevalling’, met als resultaat ‘een behoorlijk dik rapport’. Ze had gehoopt op een eenduidige richtlijn, maar dat is niet gelukt: ‘De wetenschap is nog niet zover. Resultaten van verschillende voedingspatronen spreken elkaar tegen en sommige voedingspatronen zijn nog niet goed onderzocht.’ Toch biedt dat volgens haar ook weer voordelen: ‘Er zijn meerdere voedingspatronen geschikt bij diabetes en dat biedt ruimte voor een voedingsadvies op maat. Zorgverleners krijgen meer vrijheid om samen met de patiënt te kijken welk voedingspatroon het beste past. De voedingstherapie zal per persoon verschillen, waarbij de volwaardigheid van het voedingspatroon altijd het uitgangspunt is.’

Bron: NDF