Geld belangrijkste belemmering bij preventie

Het aanbieden van preventieve zorg levert niet genoeg op. Het gebrek aan een financiële prikkel is zowel voor zorgverzekeraars als voor zorgprofessionals de belangrijkste belemmering in het vergoeden of aanbieden van deze zorg. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Rijksoverheid.

Belemmeringen voor zorgprofessionals

Voor zorgprofessionals is het systeem momenteel zo dat ze vergoeding krijgen per verrichting, en juist minder krijgen wanneer een patiënt minder zorg nodig heeft. Hierdoor worden zorgprofessionals niet gestimuleerd om in te zetten op preventie. Ook ervaren zorgprofessionals een gebrek aan tijd om een gezonde leefstijl ter sprake te brengen en om effectief door te verwijzen.

Prikkel ontbreekt voor zorgverzekeraars

Voor zorgverzekeraars is het investeren in preventie financieel gezien ook niet gunstig. Bij het vergoeden van medische zorg ontvangt de zorgverzekeraar een bijdrage (de vereveningsbijdrage) uit het Zorgverzekeringsfonds. Interventies die onder universele en selectieve preventie vallen, komen niet in aanmerking voor die bijdrage. Voor de zorgverzekeraar leidt het investeren in gezondheid daardoor juist tot extra kosten.

Andere belemmeringen

Uit de inventarisatie komt ook naar voren dat onbekendheid met bepaalde regelgeving ertoe leidt dat niet alle mogelijkheden voor vergoeding benut worden. Daarnaast is het ook niet altijd duidelijk wie organisatorisch en financieel verantwoordelijk zijn voor eventuele financiële prikkels, en onder welk domein (Wet Maatschappelijke Ondersteuning, Wet Publieke Gezondheid of de Jeugdwet) een interventie valt. Dit zijn zaken die eerst helder moeten worden voordat een preventieve interventie effectief ingezet kan worden.

Weinig aandacht in opleidingen en richtlijnen

Tot slot blijkt een belangrijke belemmering bij het implementeren van preventieve leefstijlinterventies te zijn dat er in de zorgopleidingen te weinig aandacht aan preventie wordt besteed. Dat geldt zowel voor geneeskundeopleidingen en andere zorgopleidingen als na- en bijscholingen. Daarnaast is preventie ook nog niet goed genoeg vastgelegd in kwaliteitsstandaarden als richtlijnen. Als preventie al genoemd wordt in de richtlijnen, ontbreken concrete handvatten om het toe te passen in de praktijk.

Knelpunten wegnemen

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de inventarisatie laten uitvoeren om de inzet op een gezonde leefstijl te vergroten. Toewerken naar een gezonde leefstijl wordt gezien als passende zorg die de zorg betaalbaar houdt en de druk op de zorgprofessionals kan verminderen. De intentie is om deze knelpunten, voor zover mogelijk en wenselijk, weg te nemen.

Bron: Rijksoverheid