Factsheet over diabetes bij beperkte gezondheidsvaardigheden  

Diabetes type 2 komt vaker voor bij mensen met een lager opleidingsniveau en/of een migratieachtergrond. Veel van hen hebben moeite met het vinden, begrijpen en toepassen van informatie over gezondheid. Expertisecentrum Pharos ontwikkelde een factsheet met adviezen over de begeleiding van mensen met diabetes en beperkte gezondheidsvaardigheden. 

Eigen regie

Voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden is het moeilijker om regie te nemen over de eigen gezondheid. Diabetes type 2 is een complexe chronische aandoening die aanspraak doet op veel basisvaardigheden van de patiënt, zoals lezen en rekenen. Patiënten moeten daarnaast inzicht hebben in hun ziekteproces, begrijpen welke complicaties of klachten te maken hebben met hun ziekte en hier vervolgens gerichte actie op ondernemen.  

Migratieachtergrond

De factsheet richt zich onder meer op het informeren van  mensen met een migratieachtergrond. Uit gegevens van het Nivel is bekend dat mensen met een migratieachtergrond vaker diabetes type 2 hebben dan mensen zonder migratieachtergrond. Voor mensen afkomstig uit Syrië, Afghanistan, Iran en Somalië is die kans zelfs ruim 2 keer zo groot. Factoren die zelfmanagement van diabetes moeilijker maken voor mensen met een migratieachtergrond kunnen divers zijn. De factsheet geeft als voorbeelden de verschillen in leefstijl, cultuur en religie, stress, langdurige reizen naar het land van herkomst, een moeizamere communicatie en weinig ondersteuning in de sociale omgeving. 

Tips voor zorgverleners

Om de diabeteszorg beter te laten aansluiten bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden geeft Pharos in de factsheet de volgende tips voor zorgverleners: 

•  Veel patiënten hebben moeite met het begrijpen van uitleg: houd informatie kort, gebruik begrijpelijke taal en herhaal. Geef informatie in stapjes. 
• Op www.begrijpjelichaam.nl staan vereenvoudigde, maar anatomisch correcte afbeeldingen die je kunt gebruiken bij de uitleg over diabetes.
• Gebruik de terugvraagmethode om te horen of de uitleg begrijpelijk is geweest. 
• Als mensen adviezen niet opvolgen, kan dit komen door een te moeilijke uitleg of het niet kunnen lezen van informatie. Gebruik daarom (ook) visueel materiaal (tekeningen, filmpjes). 
• Gebruik voorlichtingsmateriaal in de taal die de patiënt het beste begrijpt. Via Pharos is voorlichtingsmateriaal in diverse talen beschikbaar. 
• Werk cultuursensitief en sluit met adviezen aan bij de waarden en de culturele achtergrond van de patiënt. 
• Adviseer actief over (lange) vakanties naar het land van herkomst en de ramadan. 

Meer informatie vind je op de factsheet “Diabetes bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden”.

Bron: Pharos