Risico op ondervoeding bij zwangerschap na bariatrische chirurgie

Veel vrouwen met obesitas hebben moeite met zwanger worden. Een kinderwens is dan vaak de onderliggende motivatie voor een bariatrische operatie. Maar zo’n ingreep vergroot het risico op ondervoeding tijdens de zwangerschap. Dat stelt Laura Heusschen, diëtist en voedingswetenschapper. Zij promoveerde onlangs aan Wageningen University & Research op het onderwerp voedingsstatus na bariatrische chirurgie.

Ondervoeding

In Nederland worden jaarlijks circa 12.000 bariatrische ingrepen uitgevoerd. Van de patiënten is 80 procent vrouw en bij een kwart daarvan is een kinderwens de motivatie van de operatie. Zij willen na de bariatrische ingreep zwanger worden. Uit het onderzoek van Heusschen blijkt dat bijna een kwart van de vrouwen die na bariatrische chirurgie zwanger wordt, minder dan een jaar geleden de ingreep had. Zo kort na de operatie zwanger worden, kan leiden tot ondervoeding, waarschuwt Heusschen. Zij vond dat de zwangerschapsduur korter was in deze groep dan bij vrouwen die minimaal 12 maanden na de operatie zwanger werden. Ook waren de gewichtstoename tijdens de zwangerschap en het geboortegewicht lager.

Onvoldoende gewichtstoename

Slechts 29 procent van de vrouwen uit het onderzoek van Heusschen hadden voldoende gewichtstoename tijdens de zwangerschap. Onvoldoende gewichtstoename werd in verband gebracht met een kortere zwangerschapsduur en een lager geboortegewicht in vergelijking met voldoende gewichtstoename tijdens de zwangerschap. Bovendien kwamen vroeggeboortes vaker voor in de groep met onvoldoende gewichtstoename (16 versus 6 procent).

Psychologisch

Bij gewichtstoename zit ook een psychologische component. Heusschen: ‘Deze vrouwen zijn al een lange tijd bezig met afvallen en door de maagverkleining zijn ze eindelijk gewicht verloren. Het voelt tegenstrijdig om dan tijdens de zwangerschap te moeten aankomen.’ Informatie over gewichtstoename tijdens zwangerschap wordt wel aan vrouwen aangeboden, maar zal niet bij iedereen even goed blijven hangen, verwacht Heusschen. ‘Zeker vrouwen die nog geen concrete kinderwens hebben op het moment van de ingreep denken daar wellicht niet meteen aan terug zodra ze enkele jaren later toch zwanger worden.’

Cirkel doorbreken

Heusschen gaat als postdoc verder onderzoeken hoe de kinderen van vrouwen die een maagverkleining hebben ondergaan, opgroeien. ‘We weten van studies dat kinderen met een laag geboortegewicht een hoger risico hebben op overgewicht of obesitas op latere leeftijd, maar we weten nog niet of dat ook geldt voor kinderen van deze vrouwen.’ Het zou volgens haar niet de bedoeling dat deze vrouwen een bariatrische operatie ondergaan voor hun obesitas, ze daardoor kinderen krijgen met een laag geboortegewicht en dat die kinderen dan – mede daardoor – ook weer obesitas krijgen.

Bronnen: Resource en proefschrift