Onderzoek naar ijzertekort bij IBD 

Eén op de 5 poliklinische patiënten met een inflammatoire darmziekte (IBD) heeft bloedarmoede, vaak als gevolg van ijzertekort. Dit ontdekte arts-onderzoeker Roberta Loveikyte die op 17 april promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze pleit voor meer bewustzijn van ijzertekort en bloedarmoede bij IBD. 

Langetemijndoelen bij IBD

IBD, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, is een chronische aandoening die gekenmerkt wordt door terugkerende ontstekingen in het maagdarmkanaal. De behandeling van IBD is primair gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties en het voorkomen van complicaties en ziekteprogressie. Dankzij recente ontwikkelingen in farmacologische behandelingsopties kunnen artsen zich nu richten op langetermijndoelen, zoals het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met IBD door een doeltreffende aanpak van bloedarmoede, ijzertekort en vermoeidheid. 

Bloedarmoede en ijzertekort

Inflammatoire darmziekteactiviteit blijkt een belangrijke risicofactor voor bloedarmoede en ijzertekort bij patiënten met IBD. In haar proefschrift Iron deficiency in inflammatory bowel disease: the underestimated adversary stelt Loveikyte vast dat IBD-patiënten niet consequent worden gescreend op ijzertekort. Dit kan verklaren waarom sommige IBD-patiënten ongerichte ijzersuppletie krijgen terwijl anderen geen behandeling voor ijzertekort ontvangen. 

Biomarker hepcidine

De promovendus onderzocht of een potentieel nieuwe biomarker hepcid (een eiwit dat ijzeropname en systemische beschikbaarheid van ijzer controleert) kan bijdragen aan de aanpak van ijzertekort, met of zonder bloedarmoede. Lovejkyte constateerde dat er aanzienlijke variaties in hepcidinespiegels tussen IBD-patiënten en gezonde mensen zijn, voornamelijk beïnvloed door de ijzerstatus, zelfs tijdens actieve ontsteking. Ook ontdekte ze dat een orale ijzerabsorptietest samen met hepcidinespiegels onderscheid kunnen maken tussen verschillende aangeboren of verworven oorzaken van bloedarmoede of ijzertekort. Op dit moment wordt nog in een klinische studie beoordeeld of via hepcidinespiegels vooraf de respons op een ijzerbehandeling voorspeld kan worden. 

Effect van gecombineerde leefstijlinterventie

Uit de onderzoeksgegevens blijkt dat gecombineerde leefstijlinterventie  problemen met (chronische) vermoeidheid bij patiënten met IBD met ongeveer 12 procent verbetert in vergelijking met standaardzorg. Daarnaast is verbetering in ziektebeleving en acceptatie door de patiënt van de ziekte en klachten te zien. Loveikyte hoopt dat haar bevindingen artsen helpen bij het stellen van diagnoses van ijzertekort en het kiezen van de juiste behandelingen.  

Bron: Rijksuniversiteit Groningen