Nieuws over atypische voedselallergie FPIES

FPIES (Food Protein Induced Enterocolitis Syndrome) is een relatief jong ziektebeeld van niet-IgE-gemedieerde voedselallergie. Het kenmerkt zich door het vele braken en de relatief late reacties na inname. Irene Kok (Deventer Ziekenhuis) en Olga Benjamin (Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar) vertelden dat er zeer recent een FPIES-NL database is opgezet. Ook bespraken ze de nieuwe leidraad “FPIES bij kinderen” van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK).

Diagnose FPIES

Kok was betrokken bij het opstellen van de NVK-leidraad. Ze vertelde dat de diagnose FPIES vanwege de ernst van de klachten wordt gesteld op basis van de anamnese en dat een provocatie meestal niet nodig is. Het belangrijkste diagnostische criterium is 1-4 uur na inname braken in combinatie met het ontbreken van klassieke IgE-gemedieerde huidafwijkingen en respiratoire klachten. Daarnaast moet er sprake zijn van tenminste 3 “minor” criteria, zoals opnieuw herhaaldelijk braken na ingestie van hetzelfde voedingsmiddel, extreme lethargie na ingestie en extreme bleekheid na ingestie.

FPIES-NL database

De top 3 van allergenen voor FPIES in Nederland bestaat uit koemelk, pinda en kippenei. Dat blijkt uit de FPIES-NL database die onlangs is opgezet. Hieraan doen 17 Nederlandse ziekenhuizen mee en inmiddels zijn gegevens van de eerste 57 patiënten ingevoerd. Ook een heleboel andere voedingsmiddelen kunnen aanleiding geven tot FPIES, zelfs onverwachte voedingsmiddelen als rijst, rundvlees, banaan, zoete aardappel en sperziebonen. De meeste kinderen in de database (n=40) hebben 1 allergeen waarvoor ze FPIES ontwikkelen. Bij 14 kinderen gaat het om 2 allergenen en bij 3 kinderen om 3 of meer.

Provocatie

De behandeling van FPIES bestaat uit een eliminatiedieet en de prognose is goed: de meeste kinderen groeien eroverheen. Om te bepalen of er sprake is van tolerantie, wordt in de leidraad een  provocatie geadviseerd. Het gaat om een hoog risico provocatie, die anders is dan voor IgE-gemedieerde allergie. Bij FPIES voor melk en soja is het advies om de provocatie 12 tot 18 maanden na te laatste reactie uit te voeren. Bij andere voedingsmiddelen duurt het ontstaan van tolerantie meestal wat langer en is het advies om na 2 tot 3 jaar te provoceren.