Mogelijke oorzaak prikkelbare darmsyndroom ontdekt

Wetenschappers van de KU Leuven hebben een mechanisme ontdekt waardoor het prikkelbare darmsyndroom (PDS) kan ontstaan. Tot nu toe was er niet duidelijk welke processen er schuilgaan achter deze aandoening. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature en bieden mogelijk aanknopingspunten voor een behandeling.

Reactie van het immuunsysteem

In een eerder onderzoek vonden de Belgische onderzoekers dat mensen met PDS baat kunnen hebben bij het blokkeren van histamine. Dit gaf aanknopingspunten voor een verdere studie. De onderzoekers verwachtten dat er achter de aanmaak van histamine mogelijk een intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen schuil gaat, waardoor de darmklachten worden veroorzaakt. Omdat veel patiënten melden dat hun symptomen beginnen na een maagdarminfectie, ontstond de hypothese dat de start van PDS samenhangt met het optreden van een dergelijke infectie.

Eerst bij muizen getest

Om dat verder uit te diepen, werden muizen geïnfecteerd met een maagbacterie, terwijl ze tegelijkertijd ovalbumine toegediend kregen, een eiwit dat vaak gebruikt wordt als antigeen. Nadat de infectie voorbij was, kregen de muizen nogmaals ovalbumine. Toen bleek deze stof lokaal mestcellen te activeren waardoor histamine vrijkwam. Het gevolg: de muizen kregen last van buikpijn. Dit was niet het geval bij gezonde muizen.

Test bij mensen

Vervolgens keken de onderzoekers of bij mensen eenzelfde soort reactie optreedt. Bij 12 mensen met PDS en bij 8 gezonde mensen injecteerden de onderzoekers antigenen die geassocieerd zijn met PDS (gluten, tarwe, soja en koemelk) in de darmwand. Bij alle mensen met PDS zagen ze eenzelfde lokale immuunreactie op minimaal 1 antigen zoals die ook bij de muizen werd gezien. De mestcellen werden geactiveerd, er kwam histamine vrij en er trad buikpijn op. Bij gezonde mensen was dit niet het geval.

Lokale reactie op voedingsmiddelen

Een bacteriële infectie in de darmen blijkt dus veranderingen teweeg te brengen in de lokale werking van het afweersysteem. Hierdoor ziet het afweersysteem voedingsmiddelen, die op het moment van de infectie in de darm aanwezig zijn, als schadelijk, waardoor mestcellen histamine aan gaan maken. Dit zorgt voor de bekende PDS-klachten van pijn en onaangenaam gevoel in de buik. En dit verklaart volgens de onderzoekers ook waarom mensen met PDS baat kunnen hebben bij het gebruik van antihistaminica.

Mechanisme ontrafeld

‘Dat we het mechanisme dat leidt tot mestcelactivatie nu kennen, is cruciaal. Het zal leiden tot nieuwe therapieën voor deze patiënten’, zegt onderzoeker en gastro-enteroloog Guy Boeckxstaens van de KU Leuven. ‘Mestcellen laten veel meer stoffen vrij dan alleen histamine, dus als je de activering van deze cellen kunt blokkeren, denk ik dat je een veel efficiëntere behandeling zult hebben.’

Bron: Maag Lever Darm Stichting

Gepubliceerd op 22 januari 2021

Door Marjolein Streur

Reageer op dit artikel

  1. Tonny Mulder 28 januari 2021 at 19:12 - Reply

    Heel veel consumenten met PDS hebben baat bij RAUWMELKSE gefermenteerde zuivel zoals kefir en yoghurt. Heel veel reviews hadden we op onze website staan maar deze moesten wij van de NVWA verwijderen omdat ze wetenschappelijke niet bewezen waren. We hopen dat we artsen vinden die mee willen werken aan een Wetenschappelijk onderzoek. Er lopen onnodig veel consumenten rond met dit probleem, en in heel veel gevallen is het te verhelpen door te stoppen met alle gepasteuriseerde zuivel en over te stappen op rauw gefermenteerde zuivel. Maar zolang dit wetenschappelijk niet onderbouwt is zal het door artsen niet aanbevolen worden. Gelukkig horen we wel steeds vaker van klanten dat hulpverleners als tip onze zuivel aanbevelen op grond van positieve ervaringen. Het is in elke natuurvoedingswinkel in Nederland te koop.
    Mocht u vragen hebben u kunt ons mailen of bellen.

    • Beroep: Anders
    • Indien anders: Producent van rauwmelkse zuivel en ex.verpleegkundige
  2. Susanne Cruijff 27 januari 2021 at 11:16 - Reply

    Ik ben met mijn praktijk gespecialiseerd in darmklachten en zie alleen maar mensen met PDS of andere darmklachten. Dat histamine in ieder geval bij een deel van deze mensen een probleem is, is voor mij geen nieuws. Dat mensen van bepaalde voedingsmiddelen last hebben ook niet. Het is natuurlijk wel interessant dat deze studie een verklaring gevonden lijkt te hebben over hoe de overgevoeligheid kan ontstaan. Het zou me wel verbazen als dit mechanisme voor iedereen met PDS de enige oorzaak is. Ik denk dat het veel meer facetten kent waarbij (soms jarenlange) stress en een ontoereikende voeding een grote rol spelen. Maar het zou mooi zijn om weer een aanvullende manier te hebben om mensen met PDS te helpen. Persoonlijk ben ik in dat opzicht meer geïnteresseerd in een diagnostische tool om te identificeren welke voedingsmiddelen de histamine reactie geven dan in een medicijn om de mestcellen in z’n geheel te blokkeren. Mestcellen en histamine hebben ook andere functies, zoals basis voor de aanmaak van maagzuur (histamine). En laag maagzuur geeft weer nieuwe klachten en verhoogd het risico op SIBO. Het zou jammer zijn om van de regen in de drup te komen!

    • Beroep: Anders
    • Indien anders: Orthomoleculair darmtherapeut
  3. Joh Hart 27 januari 2021 at 10:52 - Reply

    Een patiënte van mij is van al haar buikklachten af gekomen, nadat ze gestopt is met het eten van graanproducten.
    Ze eet nu Keto en voelt zich fantastisch!

    • Beroep: Anders
    • Indien anders: Verpleegkundige
    • Joris Brand 28 januari 2021 at 08:50

      Fijn om te horen, wel is het natuurlijk aan te raden alsnog een gespecialiseerde diëtist te bezoeken om te kijk “wat” in de graanprodcuten de trigger is. Meestal is het niet een hele categorie. Ik merk bij personen die het ketogeen dieet volgen ook vaak verbetering is van het maag-darm.

      • Beroep: Diëtist

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.