Landelijk programma voor vroege opsporing van coeliakie?

De diagnose coeliakie is tegenwoordig gemakkelijk te stellen met een bloedtest. Toch wordt de ziekte nog te vaak laat ontdekt of helemaal gemist. Dat vertelde hoogleraar Kindergeneeskunde Luisa Mearin van Universiteit Leiden tijdens haar oratie op vrijdag 21 februari 2020. Ze doet momenteel onderzoek naar vroege opsporing van coeliakie. Als de resultaten hiervan positief zijn, pleit Mearin voor een landelijk programma voor vroege opsporing van coeliakie.

Vroege opsporing consultatiebureaus

Mearin gebruikt een snelle bloedtest voor coeliakie in het onderzoeksproject GLUTENSCREEN naar vroege opsporing van de ziekte. In dit project werkt ze samen met de consultatiebureaus van de Jeugdgezondheidzorg in regio Kennemerland. Alle ouders van kinderen tussen de 1 en 4 jaar vullen een vragenlijst in over 10 aan coeliakie gerelateerde symptomen zoals chronische buikpijn, langdurige diarree, opgezette buik of slechte groei. Als het kind een of meer van deze symptomen heeft, kan op het consultatiebureau een snelle bloedtest worden gedaan. Mearin noemt deze test de zwangerschapstest voor coeliakie: ‘Hiermee kunnen we specifieke coeliakie-antistoffen binnen 10 minuten in een druppeltje bloed detecteren.’ Indien de test afwijkend is en coeliakie aangeeft, wordt het kind doorverwezen naar de coeliakiepoli van het Leids Universitair Medisch Centrum voor een definitieve diagnose en behandeling.

Vroege diagnose

Binnen GLUTENSCREEN wordt geanalyseerd of deze vorm van secundaire preventie (kosten)effectief en haalbaar is. De eerste uitkomsten zijn positief. ‘We hadden verwacht coeliakie te vinden bij 1 op de 100 kinderen, maar dat blijken er nu al 2 op de 100 te zijn’, aldus Mearin. Vroege diagnose is belangrijk, zodat meteen kan worden gestart met een glutenvrij dieet. ‘Kinderen met onbehandelde coeliakie hebben een chronische darmontsteking en een significante kans op osteoporose, groeiachterstand, concentratiestoornissen en gedragsproblemen. Bovendien is het makkelijker op een vroege leeftijd te beginnen met een glutenvrij dieet dan op latere leeftijd.’

Bron: LUMC