Eiwitmonitor: plantaardig heeft versnelling nodig

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft als doelstelling dat Nederlanders in 2030 evenveel plantaardige als dierlijke eiwitten consumeren. De trend daarnaartoe lijkt voorzichtig ingezet, maar er is versnelling nodig. Dat blijkt uit de eerste Eiwitmonitor die Wageningen Economic Research in opdracht van het ministerie van LNV heeft uitgevoerd.

Eiwitmonitor

In de huidige Nederlandse voeding is 39 procent van de eiwitten afkomstig van plantaardige en en 61 procent van dierlijke bronnen. De Eiwitmonitor is ontwikkeld om jaarlijks te kunnen monitoren of de consumptie van eiwitten in Nederland inderdaad verschuift in de richting van 50/50. De monitor geeft een uniek kijkje in de consumptiepatronen van individuele en groepen consumenten in hun sociale context en laat ook zien waaróm consumenten kiezen voor plantaardige eiwitproducten of voor vlees en zuivel. Daarnaast brengt de monitor het aanbod van plantaardige en dierlijke eiwitproducten in de supermarkt in kaart, inclusief de manier waarop deze worden aangeboden. Via een app vulden 570 consumenten hun consumptiepatroon in. En een vragenlijst onder 3.000 respondenten maakte inzichtelijk waarom consumenten voor plantaardige en dierlijke eiwitten kiezen.

Verknocht aan vlees en zuivel

Uit de Eiwitmonitor blijkt dat de deelnemende Nederlandse consumenten in meerderheid nog steeds verknocht zijn aan vlees en zuivel. ‘We zien een voorzichtige verschuiving in de richting van meer plantaardige eiwitconsumptie. Maar het gaat niet hard genoeg.’ Dat stelt Marleen Onwezen, expertiseleider Consumentengedrag bij Wageningen University & Research. ‘Consumenten waarderen vlees en zuivel meer dan plantaardige eiwitproducten. We zien ook dat gewoontes voor dierlijke producten sterker zijn, dat de consument beter weet hoe ze met dierlijke eiwitten kunnen koken en het eten van dierlijke eiwitten is meer geaccepteerd in onze sociale omgeving.’

Keuze voor dierlijk is gemakkelijker

Uit de eiwitmonitor blijkt ook dat consumenten minder gemotiveerd zijn om voor plantaardige eiwitten te kiezen dan voor vlees en zuivel. Dat komt deels doordat de omgeving nog te weinig aandacht aan plantaardig schenkt. Onwezen: ‘De aandacht in supermarkten gaat nog vooral naar dierlijke producten; die zijn de standaard. Dit geldt voor productintroducties, portiegroottes, prijzen, huismerken, plekken en variaties. In de supermarkten is er beduidend meer aandacht voor producten met dierlijke eiwitten. Zo hebben deze producten meer ruimte in de schappen van de supermarkt en zijn er meer aanbiedingen met deze producten. Supermarkten lijken bang om klanten te verliezen als ze plantaardig te veel promoten. Wat ook meespeelt is dat de meeste recepten die consumenten krijgen aangeboden nog steeds dierlijke producten bevatten. Het ontbreekt consumenten daardoor aan vaardigheden om smakelijke plantaardige maaltijden klaar te maken.’ De onderzoekers stellen dat de keuze voor dierlijke eiwitten op dit moment gemakkelijker en aantrekkelijker wordt gemaakt voor de consument. De plantaardige eiwitten waar de consument het meest voor open staat bij aankoop zijn onbewerkte producten, zoals noten en peulvruchten. Onwezen: ‘Deze producten zijn ook heel duurzaam en gezond, een mooie kans om te bekijken hoe deze producten ook als alternatieve eiwitten kunnen worden ingezet.’

Werk aan de winkel

Volgens de onderzoekers moet de perceptie van de consument veranderen, het aanbod van plantaardige eiwitten moet beter én er moet meer marketingaandacht voor plantaardig komen. ‘Deze monitor laat zien dat er werk aan de winkel is om sneller naar 50/50 te gaan’, stelt Onwezen. ‘We hebben krachtige interventies nodig. Plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel moeten veel meer worden gepromoot vanuit de kracht van die producten. Bijvoorbeeld door te benadrukken dat je voor de lekkerste curry geen vlees nodig hebt, maar linzen, bonen of andere peulvruchten.’

Bron: Wageningen University & Research