Leefstijl als medicijn in de psychiatrie

De tijd is rijp om een gezondere leefstijl te integreren in de behandeling van mensen met een psychiatrische aandoening. Zowel de geestelijke als de lichamelijke gezondheid kan hierdoor verbeteren en het medicatiegebruik kan mogelijk verminderen. Dat is de boodschap van een themanummer over leefstijl van het Tijdschrift voor Psychiatrie.

Leefstijlpsychiatrie

Een ongezonde leefstijl komt vaker dan gemiddeld voor bij mensen met een psychiatrische aandoening. Ook hebben ze – mede door medicatie – gemiddeld een 1,4 tot 2 keer grotere kans op obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. ‘Juist mensen met een psychiatrische aandoening kunnen er heel veel baat bij hebben als we aandacht en interventies voor leefstijl beter integreren in hun behandeling’, zo is te lezen in een redactioneel artikel in het themanummer. Maar deze “leefstijlpsychiatrie” kost wel meer inspanning dan het voorschrijven van medicijnen. Het vereist een cultuur- en gedragsverandering. ‘Daarom is een veel sterkere inbedding van de kennis en vaardigheden rondom leefstijlbevordering in alle beroepsopleidingen in de geestelijke gezondheidszorg noodzakelijk’, aldus de auteurs.

Beweging, voeding, roken en slaap

Leefstijl is volgens de auteurs sterk verbonden met psychische gezondheid. De relatie tussen beweging en depressies is bijvoorbeeld al decennia bekend. De laatste jaren is er ook meer bekend geworden over de effecten van voeding, roken en slaap op het ontstaan, verloop en eventueel verbeteren van klachten bij verschillende psychiatrische aandoeningen. In het themanummer beschrijven diverse deskundigen hoe psychiatrische aandoeningen samenhangen met leefstijl en welke interventies effectief zijn.

Ondersteuning nodig bij leefstijlverandering

Om gezonder te gaan leven, hebben mensen met een psychiatrische aandoening veel ondersteuning nodig. Een zelfstandige leefstijlverandering kan worden belemmerd door factoren die samenhangen met hun aandoening. Denk aan gebrek aan initiatief, somberheid, bijwerkingen van medicatie, verslaving, stress en minder financiële middelen. In het themanummer is daarom ook veel aandacht voor ervaringsverhalen en best-practices. Duidelijk is in ieder geval dat een goede leefstijlaanpak een multidisciplinaire samenwerking vereist tussen de geestelijke gezondheidszorg en professionals als leefstijlcoaches, diëtisten en beweegexperts.

Bron: Tijdschrift voor Psychiatrie