Recensie: Van vonk naar vlam

In 2011 werd Voeding Leeft opgericht, met het idee dat een gezonde leefstijl niet alleen helpt om ziekten te voorkomen, maar óók om ziekten te helpen genezen. Die gedachte was 10 jaar geleden echt nog geen gemeengoed! Ter ere van het 10-jarig jubileum bracht Voeding Leeft een boek uit: “Van vonk naar vlam”.

Voortrekkersrol

In het voorwoord schrijft prof. Renger Witkamp, hoogleraar Nutritional Biology aan Wageningen University en voorzitter van de deelnemersraad (een raad van medische professionals) dat Voeding Leeft echt een voortrekkersrol heeft vervuld. Witkamp stelt dat Voeding Leeft van cruciale betekenis is geweest om leefstijl ook als therapie in te zetten. Uit Voeding Leeft is bijvoorbeeld ook de vereniging “Arts & Leefstijl” ontstaan.

Leefstijlbehandelingen

Inmiddels is Voeding Leeft specialist in het ontwikkelen van leefstijlbehandelingen voor bijvoorbeeld mensen met diabetes, multiple sclerose, reuma en Inflammatory Bowel Disease. Meest bekende voorbeeld is natuurlijk “Keer Diabetes2 om“, een programma waarmee mensen met diabetes type 2 hun medicijnen kunnen afbouwen, hun bloedwaardes verbeteren en hun conditie en energiepeil verhogen. Inmiddels zijn er ook diëtisten werkzaam in de programma’s van Voeding Leeft.

Spelen met vuur

Het eerste deel van het boek, dat “Spelen met vuur” heet, gaat over de huidige stand van zaken in de maatschappij: de hoeveelheid chronische aandoeningen en de kosten en inrichting van de gezondheidszorg. Prof. dr. Hanno Pijl, hoogleraar diabetologie aan Leids Universitair Medisch Centrum, schetst een kort historisch perspectief, van de mens als jager-verzamelaar naar de stedelijke mens na de industriële revolutie. Duidelijk is dat er dringend behoefte is aan grote veranderingen van het systeem, omdat chronische ziekten sterk toenemen en de kosten van de gezondheidszorg de pan uitrijzen. In het tweede deel “Een aanstekelijke vonk” gaat het over de werkwijze van Voeding Leeft. Hoe komt men van idee naar pilot en dan naar een programma? Leidraad is de U-theorie, waarbij een probleem wordt geanalyseerd in een andere context.

Driemaal daags eten

Leefstijlverandering gaat met 4 pijlers: voeding, beweging, ontspanning en slaap. Wat gezond leven volgens Voeding Leeft betekent, wordt in deel 3, “In vuur en vlam”, nader uitgewerkt. Om een paar voorbeelden van voeding te noemen: onbewerkt voedsel, 3 keer per dag eten en geen tussendoortjes, voldoende vet en relatief weinig koolhydraten. Zelfregie staat aan de basis, wat betekent dat deelnemers aan de programma’s leren om zelf keuzes te maken die voor hem of haar werken.

Doorgeven van het vuur

Het boek is oorspronkelijk ontwikkeld als jubileumuitgave en is (nog) niet te koop. Met een sticker op de voorkant wordt wel aangemoedigd om het exemplaar door te geven, als een “lopend vuurtje”. Dus: wie wil mijn exemplaar ontvangen? Er wordt ook gewerkt aan een online versie van dit inspirerende boek, dat laat zien hoe belangrijk voeding en leefstijl zijn bij de behandeling van veel chronische aandoeningen, en hoeveel er in 10 jaar al is bereikt.

Van vonk naar vlam. Over durven omkeren met leefstijl als medicijn. Martijn van Beek, Barbara Kerstens en Nathalie Wilmsen, Voeding Leeft, 172 pagina’s.