Richtlijn voor slikproblemen in de langdurige zorg
De Stichting Kwaliteitsimpuls Langdurige Zorg (SKILZ) heeft een richtlijn voor slikproblemen in de langdurige zorg uitgebracht. Het doel is signalen voor slikproblemen eerder te herkennen, de slikproblemen helder in kaart te brengen en behandelingen te verbeteren. Naast de richtlijn zijn er ook praktische hulpmiddelen beschikbaar, zoals een stappenplan en poster.
Impact van slikproblemen
De zorg voor cliënten in de langdurige zorg is meestal specifiek en complex. Slikproblemen komen vaak voor en worden niet altijd tijdig onderkend. Voor deze groep cliënten was er nog geen specifieke richtlijn voor slikproblemen beschikbaar. Slikproblemen hebben een grote impact op cliënten, naasten en zorgverleners. Er kunnen niet alleen gevolgen zijn voor de gezondheid, zoals gewichtsverlies, uitdroging of zelfs overlijden, maar ook psychosociale gevolgen. Bijvoorbeeld omdat eten en drinken minder plezierig wordt, waardoor mensen minder of niet meer naar activiteiten gaan. Dit kan leiden tot verlies van sociale contacten.
Wetenschap en best practices
De richtlijn Slikproblemen is gebaseerd op de recente inzichten uit de wetenschap en op ervaringen uit het werkveld (best practices). De volgende onderwerpen komen aan bod:
- Herkennen van slikproblemen
- Risico-inventarisatie van slikproblemen
- Diagnostiek van slikproblemen
- Evalueren van slikproblemen
- Omgaan met wensen en voorkeuren van cliënten
- Ondersteunen van naasten
- Organisatie van zorg
Praktische hulpmiddelen
Naast de richtlijn zijn er praktische hulpmiddelen beschikbaar. Dit zijn een samenvatting, een informatiekaart voor cliënten en naasten en een poster om de belangrijkste signalen van slikproblemen te herkennen. Ook is een stappenplan ontwikkeld voor het maken van afwegingen bij behandeling van slikproblemen en een lijst met aandachtspunten die gebruikt kan worden bij de evaluatie van een behandeling. Deze informatie staat in de richtlijn onder de kopjes “In de praktijk” en “Voor cliënten”.
Samenwerking beroepsverenigingen
Verschillende beroepsverenigingen en organisaties hebben meegewerkt aan de richtlijn Slikproblemen, waaronder:
- Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF)
- Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD)
- Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
- Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso)
- Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG)
- ParkinsonNL
- Ergotherapie Nederland
Gepubliceerd op 28 november 2023
Door Angela Severs