Antibiotica na de geboorte ongunstig voor darmbacteriën

Behandeling van pasgeborenen met antibiotica in de eerste week van het leven zorgt voor een daling van gezonde darmbacteriën die nodig zijn voor onder andere het verteren van (moeder)melk. Dit blijkt uit Nederlands onderzoek. Volgens de onderzoekers kan dit leiden tot (darm)problemen bij baby’s.

Bifodobacteriën

Het klinische onderzoek is uitgevoerd door onder meer het Spaarne Gasthuis in Haarlem en het Universitair Medisch Centrum van Utrecht bij 147 pasgeborenen die antibiotica kregen in verband met een mogelijke infectie. Deze baby’s werden vergeleken met 80 pasgeborenen die niet werden verdacht van een infectie en geen antibiotica kregen. Bij pasgeborenen die antibiotica kregen, werd een duidelijke afname gezien van verschillende soorten bifidobacteriën in vergelijking met kinderen die geen antibiotica kregen. Bifidobacteriën zijn belangrijk voor de vertering van lactose en oligosachariden in moedermelk, verbeteren de gezondheid van de darm en zijn belangrijk voor de afweerreactie tegen infecties.

Borstvoeding

De onderzoekers toonden ook aan dat antibiotica vroeg in het leven leidt tot een toename van potentieel ziekmakende bacteriën en een toename in antimicrobiële resistentie. Deze veranderingen in het darmmicrobioom herstelden geleidelijk, maar waren op de leeftijd van 12 maanden nog steeds zichtbaar. Hoewel borstvoeding belangrijk is voor de ontwikkeling van zowel het darmmicrobioom als het immuunsysteem van de baby, bleek het niet te beschermen tegen de antibiotica-gerelateerde schade aan het darmmicrobioom. De onderzoekers denken dat het herstel van het darmmicrobioom lang duurt omdat pasgeborenen zich in een kritische fase van ontwikkeling bevinden. Als de eerste gezonde bacteriën, die de baby van de moeder meekrijgt, weggevangen worden door antibiotica, is het lastig om ze opnieuw te verwerven.

Breed-spectrum antibiotica

Momenteel krijgt 4 -10 procent van alle pasgeborenen in de eerste levensweek breed-spectrum antibiotica voor de behandeling van een mogelijke infectie. Breed-spectrum antibiotica maken een zo breed mogelijke groep ziekmakende bacteriën onschadelijk. Een infectie direct na de geboorte kan ernstig verlopen en levensbedreigend zijn als de behandeling te laat wordt gestart. Echter, slechts een klein deel van de pasgeborenen die antibiotica krijgen, blijkt uiteindelijk een bewezen infectie te hebben. In de meeste gevallen betekent dit dat antibiotica, achteraf gezien, niet nodig was geweest. Op basis van de uitkomsten van de studie adviseren de onderzoekers aan artsen om te proberen antibiotica bij pasgeborenen zodanig toe te passen, dat er zo min mogelijk schade ontstaat aan het darmmicrobioom. In het onderzoek bleek de combinatie van penicilline en gentamicine het minst schadelijke effect te hebben op het darmmicrobioom van de pasgeborene.

De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Communications.

Bron: Spaarne Gasthuis