Actieplan leefstijlgeneeskunde in de maak

Leefstijlgeneeskunde moet een gelijkwaardige plek krijgen of onderdeel worden van reguliere behandelingen in de eerste-, tweede- en derdelijnszorg. Dat is de ambitie van een gezamenlijk actieplan leefstijlgeneeskunde van het ministerie van VWS, Zorginstituut Nederland (ZIN) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Tijdens een netwerkbijeenkomst van Lifestyle4Health op 3 februari 2022 presenteerden deze partijen de eerste aanzet van het actieplan.

Complicaties en medicijngebruik verminderen

Het is best bijzonder dat deze 3 partijen gezamenlijk werken aan een actieplan. Roselien Elema, programmaleider preventie in het zorgstelsel bij het ministerie van VWS: ‘Gezamenlijk kunnen we meer impact maken. We willen dat leefstijlgeneeskunde een integraal onderdeel wordt van de reguliere behandeling. De focus ligt op de curatieve zorg, waarbij het doel is met leefstijlgeneeskunde waar mogelijk ziekten, ziekteverschijnselen, complicaties en medicijngebruik te verminderen.’

Knelpunten

Elema vertelde dat er steeds meer aandacht is voor gezond leven en dat er al kansrijke leefstijlinterventies zijn. Maar er zijn ook knelpunten. Elema: ‘Het wetenschappelijk bewijs dat interventies écht werken, is vaak nog onvoldoende. En zolang dat bewijs er niet is, wordt leefstijl ook niet opgenomen in opleidingen, richtlijnen en het basispakket van de zorgverzekering. Het hangt allemaal met elkaar samen.’ Een van de doelen van het actieplan is het wegnemen van knelpunten binnen het huidige zorgstelsel. Yvon Heijmans, beleidsmedewerker bij NZa: ‘We willen bijvoorbeeld gaan uitzoeken welke financiële mogelijkheden zorgverzekeraars hebben om te kunnen experimenteren met leefstijlinterventies.’ Ze vertelde ook dat ze de mogelijkheden van een themagerichte aanpak willen verkennen. Heijmans: ‘We denken daarbij aan 3 thema’s waar de meeste gezondheidswinst is te behalen: prehabilitatie, leefstijlinterventies bij patiënten met multimorbiditeit en leefstijlinterventies bij patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen.’

Huidige zorgstelsel

Tijdens de presentatie bleek duidelijk dat VWS, ZIN en NZa nog volop plannen aan het maken zijn en daarbij ook hopen op input uit het veld. Komende tijd zal het actieplan meer vorm gaan krijgen. Heijmans: ‘We hebben nu een rits aan ideeën, waar we nog focus en prioriteiten in moeten gaan aangeven. Op korte termijn gaan we het plan verder uitwerken en er een tijdlijn aan hangen.’ Wat prioritering betreft (zo blijkt uit een deelnemerspoll tijdens de bijeenkomst) is er vooral behoefte aan het inpassen van leefstijlgeneeskunde in het huidige zorgstelsel. Eén deelnemer vroeg zich af of leefstijlgeneeskunde wel past in het huidige systeem. Volgens Elema biedt het huidige stelsel genoeg mogelijkheden: ‘Met wat eventuele aanpassingen kunnen we een heel eind komen en het overhoop gooien van het huidige stelsel zou alleen maar vertraging geven. We kunnen beter nu doorpakken binnen de huidige mogelijkheden.’