Duurzaamheid ook voor de diëtist van belang

Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde bracht een gratis themanummer uit over “Planetary Health”. We stevenen af op een toekomst met minder voedsel, minder kwaliteit van voedsel en nieuwe ziekten. De 2 artikelen over voeding in deze special laten zien dat ook voor de diëtist duurzaamheid een belangrijk thema is of moet zijn.

Mindere oogst, minder voedingswaarde

Hoogleraar Edith Feskens van Wageningen University beschrijft in haar artikel dat de toename van broeikasgassen en opwarming van de aarde naar verwachting gaan leiden tot een verminderde opbrengst van de landbouw en mogelijk tot intrinsieke afname in nutriëntendichtheid van gewassen (met name mineralen zoals calcium, zink en ijzer) door het hoge CO2-gehalte in gewassen. Ook de veehouderij zal gevolgen ondervinden van klimaatverandering: de productie van veevoer zal beïnvloed worden en dieren kunnen last krijgen van hittestress. Minder voedsel – en voedsel van lagere kwaliteit dus – en dat bij een groeiende wereldbevolking. Feskens claimt dat een gezond en duurzaam voedingspatroon een grote bijdrage kan leveren aan zowel de volksgezondheid als aan een gezond ecosysteem.

Duurzame voeding

“Hoe eet je gezond en duurzaam?” is de titel van een artikel van 3 Amsterdamse gezondheidswetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam: prof.dr.ir. Marjolein Visser, dr.ir. Margreet Olthof en prof.dr.ir. Ingeborg Brouwer. Jammer dat er geen diëtisten hebben meegeschreven! De wetenschappers stellen dat de voedselproductie verantwoordelijk is voor 25 procent van de uitstoot van broeikasgassen. Om in de toekomst de groeiende wereldbevolking gezond en duurzaam te voeden, zijn drastische veranderingen nodig in voedselproductie en voedselconsumptie. Niet iedereen hoeft vegetariër of veganist te worden, stellen de wetenschappers. Maar de consumptie van plantaardig voedsel moet omhoog en die van vlees en zuivel omlaag. De (wel heel) algemene tips van de auteurs zijn: voorkom overconsumptie, verspil geen voedsel, gebruik slechts enkele porties zuivel per dag, eet minder vlees en vervang vlees door plantaardige eiwitbronnen als peulvruchten, noten, soja en granen.

Planetary health

Bij Planetary health staat de relatie tussen mondiale milieuveranderingen en menselijke gezondheid centraal. Het gaat hierbij niet alleen om klimaatverandering, maar ook om biodiversiteitsverlies, milieuverontreiniging en andere grootschalige veranderingen in de natuurlijke omgeving. Het begrip Planetary health heeft sinds 2015 een snelle opgang gemaakt, met onder andere leerboeken, leerstoelen, en de introductie van leergangen Planetary health in het medisch onderwijs, ook in Nederland. De zeer lezenswaardige special biedt ruimte voor verschillende invalshoeken en onderwerpen, zoals hitteziekte, eco-angst, en nieuwe infectieziekten. Hierbij steken artsen ook de hand in eigen boezem, in een artikel dat gaat over vliegen naar internationale congressen. Wie de special leest, raakt overtuigd: Public Health moet worden vervangen door Planetary Health.

Bron: NTVG