Recensie: Lichter

‘De oorzaken van overgewicht en obesitas hebben niets te maken met te veel eten of te weinig bewegen. Het door de meeste artsen en diëtisten voorgeschreven “meer bewegen en minder eten” faalt dan ook in nagenoeg 100 procent van de gevallen en behoort tot de belangrijkste medische missers ooit.’ Arts William Cortvriendt, die ook “Hoe word je 100” schreef, schuwt duidelijke taal niet in zijn nieuwste boek “Lichter”, dat heel licht wegleest.

Vers, volvet en koolhydraatarm
Volgens Cortvriendt gaat het niet om hoeveel we eten, maar om de kwaliteit van de voeding. Hij verafschuwt light en caloriearm en is geen voorstander van tweemaal per dag diverse sneetjes brood die karig belegd zijn met margarine en een zuinig plakje kaas of ham. Hij is voorstander van een natuurlijke, verse, volvette en koolhydraatarme voeding. Op zich is er veel te zeggen voor een dergelijke voeding en hij is zeker niet de enige die hiervoor pleit. Maar wat stoort is dat hij doet voorkomen alsof de superioriteit van een dergelijke voeding al lang en breed wetenschappelijk bewezen is. Hij verwijst weliswaar overal naar wetenschappelijke publicaties (die heel handig achterin het boek per hoofdstuk zijn gegroepeerd), maar vaak enkel naar onderzoeken met positieve resultaten. Daarbij “vergeet” hij regelmatig te melden dat er op sommige punten nog wel flinke wetenschappelijke discussie is. Zo noemt hij het een fabel dat verzadigde vetten ongezond zijn en durft hij met droge ogen te beweren dat onderzoek zelfs aantoont dat het tegendeel waar is.

Geen afslankboek
Dit is geen afslankboek waar consumenten zelf mee aan de slag kunnen. Het is vooral een informatief boek over waarom we steeds dikker worden en waarom meer bewegen en minder eten niet helpt. Hoe de lezer blijvend kan afvallen, krijgt in het boek minder aandacht. Slechts in 1 van de 17 hoofdstukken geeft Cortvriendt praktische adviezen. Hij bespreekt een actieplan, maar zo beknopt, dat het de vraag is of dit de lezer voldoende handvatten biedt. Helemaal achterin het boek staan welgeteld 11 recepten waar de lezer mee aan de slag kan. En dat zijn geen nieuwe recepten, want deze zijn overgenomen uit zijn boek “Hoe word je 100 – Het kookboek”. Jammer dat dit boek niet écht praktisch wordt.

Wat mag wel en niet?
Wat de lezer nog enig houvast kan geven, is bijlage 2, waarin Cortvriendt aanbevelingen doet voor gangbare voedingsmiddelen. Voor elk voedingsmiddel geeft hij aan hoe vaak je het mag eten: nooit, niet te vaak, met mate, regelmatig of altijd. Wat mag er nooit van Cortvriendt? Dat zijn bijvoorbeeld witbrood, melkchocolade en frisdrank, couscous, magere zuivel en zonnebloemolie. Wat mag altijd? Dat zijn onder meer verse groenten, kokosolie, olijfolie en bepaalde noten (macadamia-, pecan- en walnoten). Andere noten mogen om duistere redenen niet altijd, maar wel regelmatig (amandelen) of met mate (cashew-, hazel- en pistachenoten). Boter mag regelmatig, terwijl je margarine in zijn ogen juist niet te vaak moet nemen.

Ketogeen dieet en periodiek vasten
Door lekker eten met veel gezonde vetten kun je blijvend afvallen. Dat is de stellige overtuiging van Cortvriendt. Toch geeft hij toe dat ook dit niet bij iedereen werkt. Het laatste hoofdstuk heeft daarom als titel: “Als bijna niets lijkt te helpen”. Volgens hem is er dan sprake van een zeer hardnekkige insulineresistentie die te doorbreken is met een ketogeen dieet of periodiek vasten. Ook hier doet hij weer voorkomen alsof de – weliswaar veelbelovende – aanwijzingen voor gunstige effecten al lang en breed bewezen zijn. Wel meldt hij dat beide methodes niet eenvoudig zijn: mensen moeten bijzonder gemotiveerd en gedisciplineerd zijn. Maar in geval van morbide obesitas verkiest Cortvriendt het ketogeen dieet en periodiek vasten boven bariatrische ingrepen. En daar is zeker wat voor te zeggen.

Lichter, William Cortvriendt, Uitgeverij Lucht, ISBN 9789492798039, 304 pagina’s, € 20,-