Recensie: Handboek Leefstijlgeneeskunde

Wat is de stand van zaken over leefstijlgeneeskunde? Wat weten we van de invloed van leefstijl op verschillende ziekten en hoe kun je via leefstijl die ziekten beïnvloeden? Dat beschrijven bijna 48 experts in het “Handboek Leefstijlgeneeskunde”. Onder redactie van gezondheidswetenschapper Maaike de Vries en huisarts Tamara de Weijer schijnen deze experts hun licht over veel voorkomende aandoeningen, bekeken vanuit de leefstijlgeneeskunde.

Feiten en cijfers

Het boek begint met een enthousiast voorwoord van staatssecretaris van VWS Paul Blokhuis, die groot voorstander is van meer inzet op leefstijl binnen de zorg. Daarna duiken de auteurs de feiten en cijfers in: de omvang van leefstijlgerelateerde ziekten, de impact ervan, het kostenplaatje en wat leefstijlgeneeskunde daaraan kan bijdragen. Na die korte inleiding beschrijven experts in de daarop volgende 8 hoofdstukken op hun eigen gebied de link tussen leefstijl en uiteenlopende ziekten als diabetes mellitus, hart- en vaatziekten en psychische stoornissen.

Leefstijlgeneeskunde in de praktijk

Het derde deel van het boek gaat meer over het praktische gedeelte. Hierin komen bijvoorbeeld de BRAVO-factoren naar boven: beweging, voeding en slaap hebben elk een eigen hoofdstuk. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan gedragsverandering, mindfulness en positieve gezondheid. Naast veel feiten en achterliggende theorieën, geven de verschillende auteurs ook wat praktische adviezen op ieder gebied.

Leerboek, geen leesboek

Het boek geeft een informatief en compleet overzicht van wat er nu bekend is op het gebied van leefstijlgeneeskunde. Mooi is dat iedere hoofdstuk door experts op dat vakgebied is beschreven, waardoor het echt de diepte in gaat en veel gerichte informatie bevat. Maar het is geen boek dat makkelijk leest. Het is theoretisch en wetenschappelijk, met veel vakjargon. Het boek staat vol met nuttige informatie, maar de praktische kant blijft wat onderbelicht. Hoe verander je leefstijl nou echt? Welke stappen zijn daarvoor nodig? En hoe ga je om met terugval? Dit komt kort aan de orde in het hoofdstuk gedragsverandering, maar dat had wat mij betreft nog veel uitgebreider gemogen. Want hoeveel kennis we ook hebben, de grote uitdaging ligt bij het langdurig veranderen van gedrag. Kortom, het is een mooi leerboek en naslagwerk voor professionals, maar niet voor de cliënt of coachee die zijn of haar leefstijl wil veranderen.

Handboek leefstijlgeneeskunde, De basis voor iedere praktijk. Onder redactie van dr. Maaike de Vries en drs. Tamara de Weijer. Bohn Stafleu van Loghum, ISBN 9789036823234, 340 pagina’s, €59,95