Prehabilitatie bij darmkanker leidt tot sneller herstel en minder complicaties

Preoperatieve prehabilitatie bij patiënten met darmkanker leidt tot een sneller herstel en een sterke afname van ernstige complicaties. Dat blijkt uit de resultaten van de zogenoemde PREHAB-trial die is uitgevoerd in 5 landen, waaronder Nederland. Naar verwachting is prehabilitatie binnenkort voor alle chirurgische patiënten in Nederland beschikbaar.

Prehabilitatie programma

Waar voorheen vooral gekeken werd hoe je complicaties tijdens en na een operatie kon beperken, is er de laatste tijd steeds meer aandacht voor prehabilitatie. Prehabilitatie is een programma waarbij patiënten ondersteund worden om fit een operatie in te gaan. Het 4 weken durende prehabilitatie programma uit de PREHAB-trial bestaat uit 5 pijlers: trainen op kracht en conditie, dieetadvies met extra eiwitten en vitamines, leefstijl (waaronder stoppen met roken), mentale begeleiding en correctie van bloedarmoede. Aan de PREHAB-trial deden 270 patiënten met darmkanker mee uit Canada, Spanje, Denemarken, Italië en Nederland. Deelnemende Nederlandse ziekenhuizen waren het Máxima MC (MMC) in Veldhoven en het Amphia in Breda. Voor iedere deelnemer werd een programma op maat gemaakt voor maximaal effect.  

Minder complicaties en sneller herstel

Uit de resultaten blijkt dat patiënten die het prehabilitatie-programma volgden 40 procent minder ernstige complicaties hadden ten opzichte van patiënten die niet deelnamen aan het programma. Dit is belangrijke winst omdat juist complicaties een volledig herstel in de weg kunnen staan. Volgens Gerrit Slooter, onderzoeker en oncologisch chirurg in MMC, zit de winst in meerdere factoren: ‘Patiënten zijn zowel vóór als na de operatie meer betrokken. Door de toegenomen kracht en conditie hebben patiënten vertrouwen om de dag na de operatie weer actief aan hun herstel te werken.’ Ook ziet Slooter dat patiënten uit MMC die hebben geprehabiliteerd gemiddeld 2 dagen eerder met ontslag naar huis kunnen. 

Besparing van 60 miljoen euro

De resultaten uit de PREHAB-trial bevestigen dat prehabilitatie effectief is. De Federatie Medisch Specialisten (FMS) en de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) hebben uitgerekend dat de inzet van prehabilitatie alleen al bij operaties voor kanker van de dikke darm mogelijk 60 miljoen euro bespaart in 5 jaar. Omdat er geen structurele financiering is voor prehabilitatie, blijkt het voor ziekenhuizen zeer moeilijk om de kosten in te passen in de begroting. Daarom is MMC samen met UMC Groningen, Radboudumc en Reinier de Graaf Gasthuis verenigd in de Werkgroep Prehabilitatie van de NVvH en de Stichting Fit4Surgery. Als werkgroep verzamelen ze bewijslast over de effectiviteit van het prehabilitatie programma. Daarnaast is een “Standpunt Prehabilitatie” opgesteld, een landelijk protocol dat ervoor kan zorgen dat prehabilitatie vanuit alle ziekenhuizen universeel wordt aangeboden.

Bron: Máxima MC