Gepersonaliseerde voeding op basis van stofwisseling lijkt effectief
Mensen met spierinsulineresistentie hebben meer baat bij een vetarme, eiwitrijke en vezelrijke voeding, terwijl bij leverinsulineresistentie veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren gunstig zijn. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van Maastricht UMC+. Volgens de onderzoekers is hiermee voor het eerst wetenschappelijk aangetoond dat een gepersonaliseerd voedingspatroon, gebaseerd op iemands stofwisselingsprofiel, tot een betere gezondheid kan leiden.
Stofwisselingsprofiel
Het onderzoek is uitgevoerd bij 242 deelnemers met overgewicht (BMI vanaf 25) en verstoringen in de stofwisseling (insulineresistentie), maar nog geen diabetes of hart- en vaatziekten. Zij werden ingedeeld in 2 groepen op basis van hun stofwisselingsprofiel. De indeling werd gebaseerd op hoe goed insuline zijn werk doet in de lever en in de spieren.
Voedingspatronen
Vervolgens werden bij beide groepen 2 verschillende voedingen getest:
- een voeding die laag is in vet en relatief hoog is in eiwit (bijvoorbeeld veel zuivel en noten) en voedingsvezels (bijvoorbeeld volkoren producten en groenten) (LFHP)
- een voeding met veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren (bijvoorbeeld veel olijfolie en noten) (HMUFA)
Voorafgaand aan en na het gedurende 3 maanden volgen van deze voedingsprogramma’s werden de glucose- en vetstofwisseling en de insulinegevoeligheid gemeten. Dit zijn belangrijke maatgevers voor het risico op diabetes en hart- en vaatziekten. Het onderzoek was dus niet gericht op lichaamsgewicht en afvallen.
Insulinegevoeligheid
Bij de groep met leverinsulineresistentie bleek de voeding rijk aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren het beste resultaat op te leveren. De insulinegevoeligheid, glucosehomeostase, triglyceridengehalte en CRP-waarde waren met de HMUFA-voeding beter dan met de LFHP-voeding. Bij de groep met spierinsulineresistentie was dat juist precies andersom. De vetarme, eiwitrijke en vezelrijke voeding leverde betere waarden op dan de HMUFA-voeding.
Persoonsgebonden voedingsinterventies
De resultaten zijn gepubliceerd in Cell Metabolism. Volgens de onderzoekers is dit een belangrijke stap richting effectievere voedingsinterventies die gericht zijn op het verbeteren van de gezondheid en voorkomen van chronische ziekten. Onderzoeksleider prof. Ellen Blaak (hoogleraar humane biologie van het Maastricht UMC+): ‘Dit is de eerste studie die aantoont dat het afstemmen van voeding op iemands stofwisselingstype meer verbetering geeft in gezondheid dan wanneer de algemene voedingsadviezen worden gevolgd. Deze stofwisselingstypes kunnen bepaald worden op basis van een eenvoudige glucosetest. Dit biedt perspectief voor toepassing in de praktijk binnen afzienbare tijd.’
Vervolgonderzoek
In vervolgonderzoek wil Blaak meer stofwisselingstypes bepalen en ook nader onderzoek doen hoe die beïnvloed kunnen worden met voedings- en leefstijlinterventies. Ook zullen de testen, die de eigenschappen van de types meten, verder ontwikkeld moeten worden. Misschien zijn zelfs eenvoudige diagnostische of zelftesten mogelijk. Blaak: ‘Dit betekent dat op de wat langere termijn mensen op basis van hun eigen “gezondheidshandtekening” meer persoonlijke voedingsbegeleiding kunnen krijgen of voedingskeuzes kunnen maken, waarmee ze hun gezondheid kunnen verbeteren en chronische ziekten kunnen voorkomen.’
Samenwerking
Het onderzoek is uitgevoerd in een grootschalige publiek-private samenwerking (TiFN), waarin het Maastricht UMC+ en Wageningen University & Research de krachten bundelden met diverse kennisinstellingen en bedrijven in de voedingsindustrie.
Prof. Ellen Blaak vertelde op 4 januari meer over het onderzoek bij BNR Nieuwsradio. Beluister hier het bijna 7 minuten durende fragment.
Bronnen: Maastricht UMC+ en Cell Metabolism
Gepubliceerd op 6 januari 2023
Door Angela Severs
Reageer op dit artikel
Actueel
“Misschien zijn zelfs eenvoudige diagnostische of zelftesten mogelijk.”
FC: Dus nu wordt het nog in het lab gedaan? En hoe ingewikkeld is dat dan?
Verder vraag ik me af in hoeverre de spier- en leverinsulineresistentie gaan veranderen als mensen meer gaan bewegen. Overgewicht is meestal een gevolg van een slecht voedings- én beweegpatroon. De therapie zou dus meestal beiden moeten omvatten. Als dat gebeurt, hoe zinvol is deze dieetdifferentiatie dan nog?
Ik raad mensen met serieus overgewicht wel altijd aan om via de huisarts de HbA1c- en de bloedvettenwaardes te laten bepalen. En daar zo nodig het dieet op aan te passen, door meer te focussen op enkelvoudige koolhydraten of meer op de verzadigde vetten. Meer bewegen heeft een gunstige invloed op beiden.
Super dat er meer aandacht komt voor gepersonaliseerde voedingsinterventie op basis van de stofwisseling. Zeer nodig want er is absoluut geen ‘one size fits all’ . Dieetadviezen moeten altijd ’tailor-made’ zijn.
Ik denk dat de onderzoekers bedoelen dat dit de eerate studie is in NL want dit is helemaal niet nieuw. In Canada zit een wetenschappelijke groep die al lang behandelt op basis van gepersonaliseerde voedingsinterventie op basis van stofwisselingsfactoren. Insulineresistentie is daarvan een erg belangrijke.
Waar ik me over verbaas zijn een paar dingen. T gaat over insineresistentie maar ik lees niets over een koolhydraatbeperking in welke mate dan ook. Lijkt me essentieel als je insulineresistent bent, in welke vorm dan ook.
Sinds ik afgelopen jaar insuline metingen doe uit een vingerprik, en op deze manier een insulinecurve maak, gecombineerd met bloedsuiker meting (gecombineerde OGTT met IRT insuline respons test) geeft dat zo veel meer info over de mate van insulineresistentie, ook bij diabeten, dat je vanzelf persoonsgebonden dieetadviezen gaat geven. Het alleen meten van een bloedsuiker zegt daarbij totaal niets. Je moet de insuline respons ook meten en ook het verloop kennen om te zien hoe de stofwisseling zich vervolgens herstelt. Dit bepaalt mede je voedingsadviezen.
Op het Ancestral Health Symposium vorig jaar in Amsterdam werd bij bijna elke lezing het belang van Insuline metingen benadrukt. Of het nou om overgewicht of neurologische aandoeningen als dementie ging, hyperinsulinemie heeft op haast alle chronische aandoeningen een negatieve invloed.
Maar de eerste stap in NL is gezet. Fijn
De types kunnen bepaald worden door een eenvoudige glucosetest.. Welke test en hoe is deze beoordeling dan?