Zoutgevoeligheid verklaard door beschermlaag rond cellen

Mensen die veel zout kunnen eten zonder hypertensie te krijgen, hebben een andere samenstelling van de beschermende laag gel die rond lichaamscellen zit. Dit blijkt uit onderzoek van Amsterdam UMC. Deze gellaag is vergelijkbaar met de slijmerige laag die slakken om zich heen hebben.

Beschermende gellaag

Het internationale onderzoek onder leiding van Amsterdam UMC richtte zich op de rol van genen in de opbouw van de gellaag die elke lichaamscel omringt. Deze gel beschermt het binnenste van de cel wanneer de omstandigheden buiten de cel veranderen. Als er bijvoorbeeld veel zout in de omgeving van de cellen komt, werkt de gel als buffer om te voorkomen dat de cellen uitdrogen. Dit beschermingsmechanisme komt ook bij dieren voor. De slijmerige laag van slakken is opgebouwd uit dezelfde bestanddelen en is, net als bij de mens, belangrijk voor de hydratatie. Wanneer de omgeving van de slak door bijvoorbeeld zout strooien verandert, passen de cellen van de slak de buitenste slijmlaag zoveel mogelijk aan om uitdroging te voorkomen. Bij grote hoeveelheden zout werkt dit beschermende mechanisme uiteindelijk niet meer.

Geen effect op bloeddruk

Het vermogen om de gel rond cellen aan te passen, wordt geregeld door zo’n 200 genen. De onderzoekers bestudeerden hoe de genetisch bepaalde samenstelling van deze gel de relatie tussen een hoge keukenzoutinname en de bloeddruk beïnvloedde. Dit deden ze middels 3 grote bevolkingsstudies, waaronder het HELIUS-onderzoek waaraan meer dan 20.000 Amsterdammers deelnamen. Uit alle 3 de onderzoeken bleek dat mensen met varianten in het NDST3-gen geen verhoogde bloeddruk hadden bij een hoge zoutinname. Hun gellaag was anders samengesteld, waardoor er meer zout werd tegengehouden en de negatieve effecten van veel zout, zoals hoge bloeddruk, werden voorkomen.

Verschil in zoutgevoeligheid

Dit onderzoek biedt nieuwe inzichten in de relatie tussen hoge zoutinname en verhoogde bloeddruk, en mogelijke oorzaken voor het verschil in zoutgevoeligheid tussen mensen. Het ontdekte mechanisme kan leiden tot behandelingen die de beschermlaag rond cellen aanpassen. Volgens de onderzoekers zijn er al aanwijzingen dat bepaalde bestanddelen uit de gel invloed hebben op de bloeddruk.

Bron: Amsterdam UMC