‘We willen een netwerk voor professionals creëren voor de behandeling van ondervoeding en dreigende ondervoeding in de eerste lijn.’

Ruim een half jaar bestaat de Stichting eerstelijns ondervoedings instituut (Stichting EOI). Wat heeft deze stichting al bereikt in deze korte tijd en wat zijn de plannen voor de toekomst? We vroegen het aan diëtist Karin van Halen, projectleider van Stichting EOI.

Waarom is Stichting EOI opgericht?

Stichting EOI is ontstaan vanuit het idee dat er in de eerste lijn veel ondervoeding en dreigende ondervoeding voorkomt. Daarnaast vergrijst Nederland en de prevalentie van ondervoeding zal naar verwachting alleen maar toenemen. We zien dat de behandeling van ondervoeding en dreigende ondervoeding in de eerste lijn beter kan door bijvoorbeeld de deskundigheid van diëtisten, artsen en verpleegkundigen te vergroten.’

Wat kan Stichting EOI daarin betekenen?

‘De Stichting EOI werkt ondersteunend en richt zich voornamelijk op diëtisten, huisartsen, verpleegkundigen en wijkverpleegkundigen. Stichting EOI is een platform voor professionals uit de eerste lijn met als doel een optimale behandeling van ondervoeding en dreigende ondervoeding in de eerste lijn. We willen een netwerk creëren voor de behandeling van ondervoeding en dreigende ondervoeding, waarbij multidisciplinaire samenwerking van belang is. Daarnaast wil Stichting EOI een wegwijzer zijn voor de tweede lijn voor het vinden van deskundigheid in de eerste lijn. De pijlers van Stichting EOI zijn dan ook “opleiding” en “onderzoek”.’

Kun je iets meer vertellen over de pijler “opleiding”?

‘Voor veel diëtisten in de eerste lijn is het voorschrijven van sondevoeding geen dagelijkse taak. Ze geven aan weinig ervaring te hebben en niet altijd te weten welk pad ze moeten bewandelen met hun cliënten.
Stichting EOI biedt meerdere scholingen aan. De scholingen zijn face-to-face contacten, maar ook e-learning modules. We zijn gestart met het bijscholen van diëtisten op het gebied van sondevoeding en hebben inmiddels 75 diëtisten uit de eerste lijn geschoold. Het gaat om 2 bijeenkomsten waarbij de eerste dag zich voornamelijk richt op theorie, maar ook een eerste deel praktijk komt aan bod. Een verpleegkundige laat je kennis maken met sondes, voedingspompen en toedieningssystemen en bespreekt de verschillen. Doordat je alles kunt aanraken en op knoppen kunt drukken, gaat het meer leven en weet je beter waarover je praat met cliënten. De eerste cursusdag hebben we ook een gastspreker ethiek, waarbij ethische vraagstukken rondom sondevoeding besproken worden.
Na ongeveer 6 weken is de tweede cursusdag en gaan de cursisten in kleinere groepen met casuïstiek aan de slag. De casuïstiek wordt later plenair besproken. Hoe ziet het traject eruit vanaf het moment dat er een cliënt bij je komt die ondervoed is of bij wie dreigende ondervoeding op de loer ligt; wanneer start je met sondevoeding, wat zijn contra-indicaties, wat is je behandelplan, welke formulieren moeten er ingevuld worden  en hoe vul je ze in, kortom, we maken een vertaalslag naar de praktijk. Dat deelnemers de dagen als nuttig ervaren, blijkt uit de 8,3 waarmee de scholing gemiddeld beoordeeld wordt. Vooral de praktische vertaalslag wordt erg gewaardeerd. Een nieuwe cursus Sondevoeding thuis staat gepland op 8 oktober en 20 november 2012, inschrijven kan op de website.
In de toekomst gaat er veel meer ontwikkeld worden, onder andere een e-learningmodule over drinkvoeding. Maar we denken ook aan een scholing over de verschillende vormen van ondervoeding en hoe je ze herkent en behandelt. Ook voor verpleegkundigen, wijkverpleegkundigen en huisartsen worden praktijkgerichte scholingen ontwikkeld. Kortom kennis delen en vergroten is van groot belang!’

Wat doen jullie aan onderzoek?

‘We voeren praktisch onderzoek uit, dus geen hoog wetenschappelijk onderzoek. Er lopen nu een aantal onderzoeken. Zo hebben we het ”Landelijk meldpunt (dreigend) ondervoed & geen diëtist” opgezet op het moment dat de vergoeding voor de diëtist uit de basisverzekering verdween. Want wat betekent dit voor de cliënt die dreigt ondervoed te raken of ondervoed is? Huisartsen, mantelzorgers, cliënten en diëtisten kunnen melding maken van ondervoeding of dreigende ondervoeding waarbij geen diëtist betrokken is. Momenteel zijn er 171 meldingen binnen. Na 100 meldingen zijn de resultaten geanalyseerd en hebben we hierover een factsheet gestuurd naar onder andere politieke partijen, fabrikanten, facilitaire bedrijven en leden van de NVD om aan te geven dat veel cliënten met ondervoeding of dreigende ondervoeding niet optimaal behandeld worden en dat deze maatregel op termijn meer kan gaan kosten dan de bezuinigingsmaatregel oplevert.
Er loopt momenteel ook een drinkvoedingsonderzoek in samenwerking met Sorgente. Uit eerder onderzoek blijkt dat de compliance bij het gebruik van drinkvoeding laag is. Stichting EOI wil weten welke factoren van invloed zijn op de compliance. Het onderzoek is uitgevoerd bij oncologische cliënten. We zijn benieuwd welke factoren hierin meespelen. Middels diepte-interviews die thuis afgenomen zijn, hebben we gekeken welke factoren de compliance beïnvloeden. Beide abstracts zijn goedgekeurd voor het ESPEN congres 2012 voor een posterpresentatie. Tijdens dit congres worden de uitkomsten gepresenteerd. Ik kan al wel vertellen dat er factoren meespelen waar ik zelf nooit aan gedacht had en die relatief eenvoudig aan te pakken zijn!’

Waarvoor kunnen diëtisten verder bij jullie terecht?

‘Momenteel wordt er een landkaart voor op de website gemaakt waarop te zien is welke diëtisten bij Stichting EOI geschoold zijn. Zo zien artsen en diëtisten in de tweede lijn waar ze de deskundigheid in de eerste lijn kunnen vinden. Cursisten maken, voorafgaand aan de sondevoedingsbijscholing een begintoets en sluiten de cursus af met een eindtoets. Bij de eindtoets moet 75% van de vragen goed beantwoord worden. Door middel van een landkaart wordt de deskundigheid inzichtelijk gemaakt. De cursist kan haar deskundigheid steeds verder uitbreiden met als uiteindelijk doel specialist te worden op het gebied van ondervoeding. Om de deskundigheid te waarborgen dienen de cursisten 1 keer per jaar een herhalingsscholing volgen waarbij bijvoorbeeld assortimentswijzigingen en nieuwe visies besproken worden.
We willen diëtisten ook een social media platform bieden. Via twitter en besloten netwerkgroepen kunnen ze met elkaar in discussie gaan of vragen stellen over een behandeling. Je kunt ons volgen op twitter via @StichtingEOI.
Verder kunnen diëtisten onze site gebruiken om hun kennis te vergroten. Ze vinden er algemene ondervoedingsinformatie maar ook links naar literatuur en nieuwsberichten. De pdf’s van alle literatuur is er te downloaden. Tevens worden er  Nederlandse samenvattingen gemaakt van de geplaatste literatuur. Overigens hebben we ook een nieuwsbrief waarvoor diëtisten zich gratis kunnen aanmelden. En tot slot: heb je leuke onderwerpen voor scholing of onderzoeksvragen, wij zijn er altijd benieuwd naar. Meld ze bij ons, misschien kan Stichting EOI er iets mee.’

Gepubliceerd op 4 juni 2012

Door Christel Vondermans

Reageer op dit artikel

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.