Vitamine K-remmende bloedverdunners verhogen risico op artrose

Het risico op artrose is verhoogd bij mensen die vitamine K-remmende bloedverdunners gebruiken. Dat ontdekten onderzoekers van het Erasmus MC. Ze willen nu onderzoeken of vitamine K ingezet kan worden als therapeutisch middel om het ontstaan van artrose te vertragen of misschien zelfs te voorkomen.

ERGO-studie

De onderzoekers gebruikten gegevens van de ERGO-studie, een langlopend bevolkingsonderzoek in de Rotterdamse wijk Ommoord, waaraan 15.000 45-plussers deelnemen. Ze onderzochten het verband tussen het gebruik van vitamine K-remmende bloedverdunners en artrose. De onderzoekers vonden een bijna 2,5 keer hoger risico op het krijgen van artrose bij gebruik van deze bloedverdunners.

Vitamine K belangrijk voor gewrichten

Volgens de onderzoekers is vitamine K belangrijk om de gewrichten soepel te houden. In eerder onderzoek analyseerden ze DNA-profielen bij de ERGO-deelnemers, om zo te ontrafelen welke genen verantwoordelijk zijn voor het risico op artrose. Hieruit bleek dat het gen MPG een rol speelt bij het ontstaan van artrose. Dit gen is verantwoordelijk voor de aanmaak van MPG-eiwit. Om de gewrichten soepel te houden, heeft het MGP-eiwit vitamine K uit de voeding nodig. Als MGP niet goed werkt, verstijven de gewrichten. Onderzoeker dr. Cindy Boer: ‘Remming van vitamine K zorgt ervoor dat het MPG-eiwit niet kan functioneren. Dat zorgt er vervolgens voor dat de gewrichten niet voldoende soepel blijven. Er treedt calcificatie op. Deze verkalking in de gewrichten vergroot het risico op artrose aanzienlijk.’

Ernstigste stadium

Samen met Amerikaanse onderzoekers toonden de Rotterdamse onderzoekers aan dat vitamine K-remmers de directe oorzaak zijn van het verhoogde risico op artrose. Daarvoor analyseerden ze de gegevens van een grote groep patiënten die gedurende 5 tot 9 jaar verschillende bloedverdunners slikten. Ze hebben de mensen die vitamine K-remmers slikken vergeleken met de mensen die andere bloedverdunners gebruiken. In de groep van vitamine K-remmers bleken de mensen met artrose veel vaker een knie- of heupprothese te krijgen. In die groep was de artrose dus veel vaker en sneller tot het ernstigste stadium gekomen.

Extra vitamine K tegen artrose?

De onderzoekers pleiten er nu voor om patiënten die tóch al een hoger risico hebben op artrose, bijvoorbeeld vanwege hun leeftijd of overgewicht, geen vitamine K-remmende bloedverdunners voor te schrijven. Daarnaast willen ze graag onderzoeken of vitamine K ingezet kan worden als therapeutisch middel om het ontstaan van artrose te vertragen of zelfs te voorkomen. Boer: ‘Artrose is een akelige aandoening die de kwaliteit van leven negatief beïnvloedt en bovendien vaak andere gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten tot gevolg heeft doordat mensen minder mobiel worden.’ Het werven van geld voor deze vervolgstudie is wel een uitdaging, voorziet onderzoeker dr. Joyce van Meurs. ‘De farmaceutische industrie is sowieso niet geïnteresseerd. Vitamine K is gewoon bij de drogist verkrijgbaar. Maar ook gerenommeerde subsidieverstrekkers als NWO en ZonMw concentreren de studies vaak op geregistreerde geneesmiddelen.’

Bron: Erasmus MC