Verband tussen knieartrose en darmbacteriën

Er lijkt een relatie te zijn tussen darmbacteriën en artroseklachten in de knie. Mensen met een grote hoeveelheid van de darmbacterie streptococcus in het darmmicrobioom, hebben meer pijn- en ontstekingsklachten. Dat ontdekten wetenschappers Joyce van Meurs en Cindy Boer van het Erasmus MC. Ze denken dat een vezelrijk voedingspatroon mogelijk helpt bij het verminderen van de klachten.

Twee cohorten

In de studie onderzochten Van Meurs en Boer de ontlasting van 1427 mensen van de Rotterdamse ERGO-studie en 867 mensen uit de Noord-Nederlandse Lifelines studie. In deze 2 groepen wordt de gezondheid van Nederlanders jarenlang vastgelegd en gevolgd. De onderzoekers ontdekten in beide cohorten dat mensen met veel streptococcus in de darmen meer artrose-gerelateerde klachten hebben. Bij nader onderzoek met de MRI zagen ze dat deze mensen meer ontstekingen in het gewricht hebben dan mensen met kleinere hoeveelheden streptococcus.

Mogelijke verklaring

‘We weten dat streptococci ontstekingen veroorzaken in gewrichten en botweefsel’, legt Van Meurs uit. ‘Sommige streptococci produceren endotoxines, giftige stofjes. Die komen via de darmwand in het bloed terecht en activeren daar macrofagen, cellen die onderdeel zijn van ons immuunsysteem. Macrofagen ruimen ziekmakende cellen en andere rommel op. Daarbij veroorzaken ze een ontsteking, en de ontsteking veroorzaakt pijn. We weten nog niet zeker of zo’n grote hoeveelheid streptococci de pijn en ontstekingen in de knie ook echt direct veroorzaken. Maar de aanwijzingen zijn wel sterk, omdat we dit gevonden hebben in 2 grote, onafhankelijke groepen personen.’

Te beïnvloeden met voeding?

Een volgende stap in het onderzoek is om te kijken of voeding een dusdanige invloed kan hebben op het darmmicrobioom dat het de ernst van de knieklachten kan laten afnemen. ‘Het lijkt erop dat bijvoorbeeld een vezelrijk dieet – veel verse groenten en fruit, volkoren producten, weinig bewerkt voedsel – de balans in het microbioom in de darmen ten goede komt. We verwachten dat de overvloed aan streptococci uit de darmen verdwijnt als je gezond eet. Als je het tenminste langdurig, consequent volhoudt’, aldus Van Meurs. ‘Als we kunnen bewijzen dat een vezelrijke voeding de pijn en ontstekingen in de knie vermindert, is dat een grote stap voorwaarts.’

Bron: Erasmus MC