Te veel vrije tijd net zo stressvol als te weinig

Veel mensen hebben het te druk en ervaren een gebrek aan vrije tijd. Als de hoeveelheid vrije tijd toeneemt, voelen mensen zich gelukkiger. Maar dit is tot op een bepaalde hoogte. Als je te veel vrije tijd hebt, neemt de hoeveelheid stress weer toe en het gevoel van welzijn neemt dan af. Dat ontdekten Amerikaanse onderzoekers na een serie van studies.

Tussen 2 en 5 uur per dag

Eerst analyseerden de onderzoekers data van ruim 21.000 mensen die deelnamen aan een studie naar invulling van hun tijd. De deelnemers hielden gedetailleerd bij wat ze deden gedurende 24 uur. Ook hielden ze bij hoe hun gevoel van welzijn was. Als de mate van vrije tijd toenam, steeg ook de score op het welzijn. Maar na zo’n 2 uur stabiliseerde de toename. Na 5 uur nam het gevoel van welzijn juist weer af.

Bevestiging van eerste onderzoek

Vervolgens bekeken de onderzoekers data uit een ander onderzoek onder ruim 13.000 werkende Amerikanen. In dit onderzoek was gevraagd naar vrije tijd en tevredenheid over het leven. Ook hier vonden de onderzoekers dat meer vrije tijd samenging met meer tevredenheid, totdat mensen het gevoel hadden te veel vrije tijd te hebben.

Vrije tijd

Om deze uitkomsten verder te bestuderen, voerden de onderzoekers 2 online experimenten uit met ruim 6.000 deelnemers. In het eerste experiment moesten de deelnemers zich indenken dat ze gedurende 6 maanden een bepaalde mate van vrije tijd hadden. Dit kon 15 minuten per dag zijn, 3,5 uur per dag of 7 uur per dag. De mensen in de groep van 3,5 uur scoorden op hun verwachte plezier, geluk en tevredenheid het hoogst. De mensen met maar 15 minuten per dag dachten dan te veel stress te ervaren. De mensen met 7 uur per dag vrije tijd zeiden zich niet productief te voelen. De uitkomsten van zowel 15 minuten vrije tijd als 7 uur vrije tijd resulteerden in een lager verwacht gevoel van welzijn.

Productiviteit maakt het verschil

In het tweede experiment focusten de onderzoekers op de rol van productiviteit. De deelnemers werd weer gevraagd om zich voor te stellen om 3,5 uur of 7 uur vrije tijd per dag te hebben. Dit keer moesten ze ook bedenken hoe ze zich voelden wanneer ze die uren productief (met bijvoorbeeld hobby’s of sporten) of niet-productief (met bijvoorbeeld tv kijken) doorbrachten. De mensen met 7 uur vrije tijd rapporteerden weer lagere niveaus van welzijn dan de mensen met 3,5 uur vrije tijd. Maar wanneer ze productief zouden zijn in de vrije tijd, was het gevoel van welzijn hetzelfde als in de groep met 3,5 uur vrije tijd. Het hebben van een doel lijkt dus belangrijk te zijn voor het ervaren van welzijn en tevredenheid met het leven, concluderen de onderzoekers.

Bron: Journal of Personality and Social Psychology

Gepubliceerd op 17 september 2021

Door Marjolein Streur

Reageer op dit artikel

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.