Schermtijd jonge kinderen blijft te hoog

Kinderen in de leeftijd van 9 maanden tot 6 jaar brengen gemiddeld bijna anderhalf uur per dag door met digitale media. Het schermgebruik ligt lager dan vorig jaar, maar is nog steeds boven de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dit blijkt uit de Iene Miene Media-monitor van Netwerk Mediawijsheid. 

Meer bewustzijn schermtijd

In 2024 besteedden kinderen van 9 maanden tot 6 jaar gemiddeld 111 minuten per dag aan digitale media. Dit jaar is dat gemiddeld 86 minuten per dag. De daling is een stap in de goede richting, maar het mediagebruik is nog steeds hoog’, vindt dr. Peter Nikken, emeritus lector Jeugd & Media van de hogeschool Windesheim in Zwolle. Wel lijkt het er volgens hem op dat ouders bewuster omgaan met schermtijd. Dat komt mogelijk door de groeiende aandacht voor de risico’s van mediagebruik bij jonge kinderen. De WHO raadt aan om kinderen jonger dan 2 jaar helemaal geen scherm te laten gebruiken. Voor kinderen tussen 2 en 4 jaar raadt de organisatie maximaal een uur per dag aan.

Grote verschillen tussen gezinnen

De gegevens uit de Iene Miene Media-monitor laten zien dat het digitale mediagebruik van jonge kinderen sterk verschilt van gezin tot gezin. Zo kijkt bijna de helft van de jonge kinderen helemaal geen televisie, en een nog groter deel bekijkt geen filmpjes op een smartphone of tablet. Aan de andere kant is er ook een grote groep – ongeveer 1 op de 6 kinderen – die dagelijks meer dan 2 uur besteedt aan televisie, filmpjes en gamen. De gegevens laten ook zien dat jonge kinderen nog altijd dubbel zoveel tijd aan offline-activiteiten besteden dan aan digitale media. 

Rustmoment tijdens het ontbijt

Ook op welke momenten media gebruikt worden, verschilt sterk tussen gezinnen. Opvallend is dat 1 op de 5 kinderen filmpjes kijkt tijdens het ontbijt. Ouders die dit toestaan geven in het onderzoek aan dat ze op deze manier een moment van rust willen creëren. Vooral wanneer zij weinig steun van een partner ervaren. Over het algemeen zien ouders digitale media als plezierig voor hun kinderen en laten zij hen media gebruiken ter ontspanning. 

Ouders hebben behoefte aan ondersteuning

Nikken ziet dat ouders behoefte hebben aan duidelijke richtlijnen en meer ondersteuning om mediagebruik in goede banen te leiden. Niet alleen vanuit de overheid, maar ook vanuit tech-bedrijven die hun verantwoordelijkheid moeten nemen voor een veilige en kindvriendelijke digitale omgeving. Vooral bij kinderen die als “druk” of “grenzen opzoekend” worden ervaren, merken ouders dat het moeilijk is om afspraken over schermtijd vol te houden.

Gezond schermgebruik

Opvoeders spelen een belangrijke rol in gezond schermgebruik. Gezond schermgebruik gaat over het bewust verdelen van tijd tussen digitale media en andere activiteiten, zoals slaap, beweging en omgaan met anderen. Uit het onderzoek blijkt dat twee derde van de ouders regelmatig samen met hun kind televisie kijkt. Maar samen gamen of filmpjes kijken op mobiele apparaten gebeurt minder vaak. In plaats daarvan houden ouders vaker op afstand toezicht op het digitale mediagebruik van hun kinderen. Samen media gebruiken kan juist educatieve en sociale voordelen bieden. Samen kijken en praten over wat ze zien helpt bij hun taalontwikkeling en kritische denkvaardigheden. Op de site van Netwerk Mediawijsheid staan diverse tips over het samen gebruiken van media voor ouders en kinderen.  

De Iene Miene Media-monitor

Het Iene Miene Media-onderzoek is een jaarlijks herhaald kwantitatief onderzoek naar het mediagebruik in gezinnen met jonge kinderen van 0-6 jaar. Het onderzoek is uitgevoerd via een online vragenlijst onder ruim 1.000 ouders van kinderen in de leeftijdscategorie 9 maanden t/m 6 jaar. Het veldwerk vond plaats tussen 10 en 26 februari 2025.  

Bron: Trimbos-Instituut