Recensie: Samen de eetstoornis aanpakken

Wat moet je doen als je een patiënt met een eetstoornis behandelt? Of wat doe je als je kind, of een naaste, een eetstoornis heeft? Het boek “Samen de eetstoornis aanpakken” geeft heel praktische handvatten, voor professionals en mantelzorgers.

Auteurs

Het boek is geschreven door de Britse psychiater Janet Treasure die ruim 30 jaar werkt met patiënten met eetstoornissen in het Maudsley Hospital NHS Trust. Tweede auteur is Gráinee Smith, docent en zelf ervaring met een dochter met anorexia. Derde auteur is Anna Crane, huisarts en ervaringsdeskundige. De Nederlandse klinisch onderzoekers Lot Sternheim en Jojanneke Bijsterbosch van Universiteit Utrecht hebben zich ingespannen om dit boek te laten vertalen voor de Nederlandse markt.

Geschikt voor mantelzorgers?

Volgens de auteurs is het boek zowel bestemd voor professionals als voor mantelzorgers. Het wordt bijvoorbeeld ook gebruikt als opleidingsboek voor het personeel van de eetstoornisafdeling in het Maudsley Hospital. Ik zie het boek inderdaad als een heel praktische cursus ”hoe ga ik om met iemand met een eetstoornis?”, zowel geschikt voor mantelzorgers als professionals. Maar het is geen eenvoudig boek. Niet iedere mantelzorger zal het opleidingsniveau hebben om dit boek door te nemen en er echt mee aan de slag te gaan.

Maudsley-methode

Een eetstoornis heeft grote invloed op de cliënten zelf, maar ook op de mensen om hen heen. Automatische reacties op het gedrag van iemand met een eetstoornis kunnen soms juist averechts werken. Het is volgens de auteurs de kunst om een stap terug te doen en om je reacties en gedrag beter te plannen. Dit boek geeft aanknopingspunten daarvoor. De methode is afkomstig van het Britse Maudsley ziekenhuis, waar de auteur Janet Treasure werkt.

Wees een sint-bernhardshond

Het boek gaat ervan uit dat je jezelf moet trainen in de zorg voor iemand met een eetstoornis. Dat kun je niet van de ene dag op de ander, je zult fouten maken als je het leert – en dat is niet erg. Instinctieve reacties zijn vaak niet de beste reacties, maar wel begrijpelijk. In het boek gebruiken de auteurs diermetaforen voor de soort reacties. Ga je iemand met een eetstoornis enorm controleren (terriër) of als een klein kind betuttelen (kangoeroe)? Steek je de kop in het zand, in de hoop dat alle problemen vanzelf verdwijnen (struisvogel) of laat je voortdurend je angsten en verdriet zien (kwal)? De auteurs raden aan om te zijn als een sint-bernardshond: kalm en beheerst, warm en koesterend.

Elk aspect van de eetstoornis

Opvallend is dat de auteurs geen onderscheid maken in de verschillende eetstoornissen. Het gaat puur om de manier waarop je iemand met een eetstoornis verzorgt en benadert. Dit boek behandelt allerlei situaties. Bijvoorbeeld hoe je het onderwerp voor de eerste keer aansnijdt in een gesprek. Of hoe een gezin kan samenwerken, hoe mantelzorgers goed voor zichzelf kunnen zorgen, en hoe een voedingsplan kan worden uitgevoerd zonder dwang. Hulpmiddelen zijn onder andere de “bereidwilligheidslineaal” en de “lineaal voor nutritioneel risico”. Hiermee geeft zowel de cliënt als de mantelzorger of behandelaar een cijfer aan de wil tot veranderen, of het risico om niet voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Daardoor komt een gesprek op gang. De auteurs geven zeer veel praktische handvatten en herkenbare voorbeelden uit de praktijk.

Aanrader!

Voor diëtisten vind ik dit boek top. Als je al veel patiënten met eetstoornissen behandelt, zullen veel aspecten je bekend voorkomen. Maar dan nog zal dit boek je nieuwe inzichten geven. Als je niet dagelijks patiënten met eetstoornissen ziet, kan dit boek je zeker behoeden voor valkuilen en je zelfverzekerder maken op dit terrein.

Samen de eetstoornis aanpakken. Janet Treasure, Gráinee Smith en Anna Crane. SWP, ISBN 9789088509773, € 29,95, 264 pagina’s