Recensie: Over gewicht

Er is al veel geschreven over overgewicht, maar nog niet zo’n compact boek als “Over gewicht. In en uit balans”, uitgegeven door de stichting Biowetenschappen en Maatschappij. Obesitas-arts en onderzoeker Mariëtte Boon (Centrum Gezond Gewicht, Erasmus MC, Rotterdam) schreef dit samen met 24 andere experts. Verwacht geen nieuwe inzichten maar wel een prettig leesbare bundeling van alle kennis van dit moment.

25 auteurs

Het boek bestaat uit circa 30 korte artikelen, afgewisseld met kaders en figuren met uitleg. In totaal 25 experts schreven één of meer onderdelen van het boek, zoals internist-endocrinoloog prof. dr. Liesbeth van Rossum (Erasmus MC), prof. dr. Jaap Seidell (emeritus hoogleraar voeding en gezondheid, Vrije Universiteit Amsterdam), diëtist dr. Karen Freijer (Partnerschap Overgewicht Nederland) en diëtist Leroy van de Ree (Voedingsweetjes). Ook zijn er 2 persoonlijke verhalen van ervaringsdeskundigen opgenomen. Het resultaat is een afwisselend, informatief en compact boek, waarin overgewicht en obesitas van alle kanten worden belicht.

Van epigenetica tot HAES

Wat zijn oorzaken van overgewicht? Waarom is het zo lastig om op gewicht te blijven en is obesitas te voorkomen? Het boek bespreekt niet alleen algemene onderwerpen, maar gaat hier en daar ook echt de diepte in. Denk aan onderwerpen als epigentica, eetlustregulatie, ultrabewerkt eten, bruin vet en het darmmicrobioom. Het stigma op overgewicht wordt besproken, net als bewegingen als body positivity en Health at Every Size (HAES) en het verschil daartussen. Spoiler: body positivity propageert het accepteren en houden van je lichaam, los van de omvang. Terwijl HAES benadrukt dat iemand gezond kan zijn bij elk lichaamsgewicht.

GLI, anti-obesitasmedicatie en maagoperaties

De auteurs bespreken uitgebreid de huidige behandelingen van overgewicht en obesitas, zoals de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI), anti-obesitasmedicijnen en maagverkleiningsoperaties. Of deze geschikt zijn voor kinderen en jongeren met obesitas passeert ook de revue. Het boek bevat een handig overzicht van de 1^e, 2^e en 3^e generatie anti-obesitasmedicatie, met heel kort de toedieningsvorm, indicaties, werking, het te bereiken gewichtsverlies en de meest voorkomende bijwerkingen.

Obesitasepidemie

In het slotwoord geeft prof. Seidell kort en krachtig zijn visie op hoe we de obesitasepidemie kunnen bedwingen. Hij maakt duidelijk dat hier een gezamenlijke inspanning voor nodig is van individuen, gemeenschappen, beleidsmakers, gezondheidsprofessionals en de voedingsindustrie.

Online hoofdstukken

Enkele onderdelen uit het boek staan online op de website van Stichting Biowetenschappen en Maatschappij. Het gaat om:

1.1 Wanneer is iemand te zwaar?

1.4 Oorzaken van obesitas

2.1.2 Hoe draagt overgewicht bij aan diabetes type 2 en hart- en vaatziekten?

3.1 Wat kun je zelf doen om overgewicht te voorkomen?

4.1 Afvallen en op gewicht blijven, en waarom dat zo lastig is

4.6 Medicijnen om af te vallen

Overgewicht. In en uit balans. Mariëtte Boon e.a. Stichting Biowetenschappen en Maatschappij, ISBN 9789088031519, 144 pagina’s, € 15,-