Recensie: Fit4Life

Huisarts in opleiding en onderzoeker Stefan van Rooijen schreef het boek “Fit4Life – Hét doktersrecept”. Het boek is, gebaseerd op zijn onderzoek naar Fit4Surgery, een programma om je goed voor te bereiden op een operatie. In dit boek vertaalt Van Rooijen dit concept naar het grote publiek, voor iedereen die fitter wil worden. Maar het is een pittig programma, dat vraagt om een grote motivatie en om doorzettingsvermogen.

De achtergrond: Fit4Surgery

Eerst iets over het onderzoek van Van Rooijen. Hij ontwikkelde het programma Fit4Surgery; een 4-weeks programma dat erop is gericht om mensen zo fit mogelijk een operatie in te laten gaan. Met als achterliggende idee: hoe fitter de operatie in, hoe fitter de operatie uit. Van Rooijen promoveerde in 2018 op het toepassen van onder andere dit programma bij mensen met darmkanker. Dit bleek succesvol te zijn: in combinatie met andere interventies om de zorg te verbeteren, daalde het aantal complicaties en werd de ligtijd in het ziekenhuis verkort. In het programma worden patiënten begeleid door een fysiotherapeut, diëtist en psycholoog.

Het boek: Fit4Life

Van Rooijen nam de principes van zijn succesvolle programma voor operatiepatiënten en vertaalde die voor het grote publiek. Het boek is met een knipoog naar het sporten opgedeeld in 3 onderdelen: de warming up, de workout en de cooling down. In de warming up vertelt Van Rooijen over de totstandkoming van het boek, waarom je eigenlijk gezond zou willen zijn en gaat hij in op motivatie en het veranderen van gedrag. De cooling down is vooral een soort werkboek waarin je zelf je doelen kunt omschrijven, wat je gaat doen en hoe je het gaat doen. Veruit het belangrijkste en dikste deel van dit boek is het tweede deel, de workout. Hierin gaat Van Rooijen in op de 4 verschillende aspecten van leefstijl zoals die ook in Fit4Surgery aan bod komen: beweging, voeding, intoxicaties (roken, alcohol, medicatie en drugs) en mentale aspecten. Van Rooijen geeft een behoorlijk compleet overzicht van leefstijl, zonder wollig of saai te worden. Hij beschrijft handige meetinstrumenten om zelf te kijken hoe je er voor staat op alle gebieden, geeft veel duidelijke uitleg over de 4 leefstijlaspecten, deelt tips en tricks, een paar recepten en ideeën voor boeken en apps om meer over deze onderwerpen te weten te komen. Ook komen er experts aan het woord, waaronder Jaap Seidell, Wanda de Kanter, Pauline Dekker en Erik Scherder. Dat houdt het boek afwisselend. Leuk zijn de stukjes geschiedenis over alle 4 de aspecten, met oog voor onze evolutie en waar we vandaan komen.

Pittig programma

Van Rooijen belooft de lezer om in 4 weken fit te worden. Maar om dat te behalen moet je wel keihard werken. In week 1 tot en met 4 moet je volgens het programma 3x per week hoog intensieve conditietraining doen, dagelijks 60 minuten actief bezig zijn, 3 keer per week krachttraining doen en balansoefeningen uitvoeren. Het voedingspatroon moet aangepast worden volgens de Schijf van Vijf, plus extra supplementen en indien gewenst kun je ook psychologische hulp inschakelen en ademhalingsoefeningen doen. Dat is voor veel mensen, zeker de mensen die nog geen actieve leefstijl hebben, behoorlijk veel gevraagd. Ik geloof meteen dat je bij een diagnose als darmkanker alles wil doen om goed te herstellen en zo’n doel geeft veel motivatie. Maar voor iemand zonder een groot doel voor ogen, of zonder de impact van zo’n ingrijpende gebeurtenis en de begeleiding, is het programma dan haalbaar?

Lange termijn?

Het boek is niet gericht op de lange termijn. Het beschrijft het programma voor de 4 weken en daar houdt het op. Logisch, omdat het programma toewerkt naar een operatie. Maar we weten inmiddels dat juist het veranderen op de lange termijn zo moeilijk is. Daarvoor is dit programma voor de “gewone” mens zonder groot doel misschien wat kort. Al met al is het een boek met een goed doordachte opzet, veel aandacht voor de belangrijkste aspecten van leefstijl, leuk en toegankelijk om te lezen, met een vleugje humor en met een duidelijke wetenschappelijke achtergrond (hoewel zonder bronnen). Maar wel met een heel intensief programma dat niet zonder meer haalbaar is.

Fit4Life – Hét doktersrecept, Stefan van Rooijen, Uitgeverij Pumbo.Nl B.V., ISBN 9789083099309, 394 pagina’s, €25,-