Recensie: Dit is geen dieetboek

Van keto tot vegan en van intermittent fasting tot de Schijf van Vijf: journalist en programmamaker Teun van de Keuken (bekend van het televisieprogramma “Keuringsdienst van Waarde”) probeerde in 1,5 jaar tijd 7 populaire eetpatronen. Over zijn persoonlijke ervaringen schreef hij een zeer toegankelijk boek. Ieder eetpatroon blijkt voor- en nadelen te hebben, ook de Schijf van Vijf.

Hulp van diëtist

Teun van de Keuken is 50 jaar en heeft geen overgewicht. Zijn BMI schommelt rond de 23 en zijn buikomvang valt prima binnen de gezonde range. Wel is hij de afgelopen 10 jaar in totaal 5 kg aangekomen, zo schrijft hij in de inleiding. Hij wil voorkomen dat hij de komende jaren nog verder aankomt. Onder begeleiding van een diëtist probeert hij daarom verschillende eetpatronen uit. Eigenlijk is Van de Keuken vooral op zoek naar een gebalanceerd eetpatroon dat hij een leven lang kan volhouden. Hij start zijn boek met het volgen van de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum in de hoop dat dit de sleutel is voor een leven lang gezond eten.

Kritiek op Schijf van Vijf

Helaas komt hij bedrogen uit. Volgens Van de Keuken lijkt eten volgens de Schijf van Vijf makkelijk, maar blijkt het in de praktijk zeer ingewikkeld. Hij heeft vooral moeite met het onderscheid tussen dagkeuzes en weekkeuzes voor producten buiten de Schijf. Tot zijn verrassing blijken chocola en pindasaus dagkeuzes, terwijl 48+-kaas, witte rijst en roomboter weekkeuzes zijn. Ook vindt hij de hoeveelheden die gegeten moeten worden te groot, vooral van brood. Zelf kwam hij de eerste week een kilo aan, waarna hij samen met zijn diëtist alle hoeveelheden naar beneden heeft bijgesteld. Ook de smaak van de Schijf van Vijf kan Van de Keuken niet bekoren. Hij moet zijn favoriete volvette kwark vervangen door ‘treurige magere varianten’ en het brood besmeren met ‘nepboter’. ‘Dit vindt toch niemand lekker?’, schrijft hij, terwijl hij zich afvraagt wie de menu’s van de Schijf van Vijf heeft bedacht.

Eigen ervaringen

In de 6 volgende hoofdstukken passeren achtereenvolgens het ketodieet, sportdieet, vegan dieet, intermittent fasting, een sapkuur en “punten tellen” de revue. De opbouw is telkens hetzelfde: eerst beschrijft hij wat het eetpatroon – door Van de Keuken steevast dieet genoemd – inhoudt en hoe het zou werken, waarbij hij af en toe de mening van een wetenschapper aanhaalt. Het grootste deel van ieder hoofdstuk bestaat uit zijn eigen ervaringen met het eetpatroon. Hij is daarin heel open en beschrijft uitgebreid de moeite die het opstarten en volhouden van veel afslankdiëten hem kosten. Het boek leest als een trein door zijn vlotte schrijfstijl.

Resultaten

Aan het eind van ieder hoofdstuk staan zijn behaalde resultaten in onder meer gewicht en buikomvang. Soms is hij na een maand een eetpatroon volgen een paar kilo kwijt, maar vaak zitten de verloren kilo’s er binnen de kortste keren weer aan. Zo was hij een week na de sapkuur alweer 2 van de 3 verloren kilo’s aangekomen. Van de Keuken deelt aan het eind van elk hoofdstuk een paar van zijn favoriete recepten binnen dat eetpatroon. Ieder hoofdstuk eindigt hij met een opsomming van de voor- en nadelen van het eetpatroon. Dit is handige “munitie” om te delen met cliënten die interesse hebben in een eetpatroon waarvan jij twijfelt of het wel bij ze past.

Geen beste dieet

Na het 7^e dieet eindigt het boek enigszins abrupt, met slechts 2 bladzijden terugblik. Daarin schrijft Van de Keuken dat hij er na ruim 1,5 jaar volgen van allerlei “diëten” klaar mee is. Hij heeft geen enkel dieet gevonden dat zo prettig en effectief is, dat hij het een leven lang zal volhouden. Diëten werken volgens hem dus altijd en nooit: ‘Altijd, omdat je van elk dieet dat je serieus volgt, afvalt. En nooit, omdat we wel in staat zijn een periode streng voor onszelf te zijn, maar niet een leven lang.’

Positief over diëtist

Van de Keuken is dus niet positief over het volgen van afslankdiëten. Hij heeft gemerkt dat alle gevolgde eetpatronen de obsessie voor voedsel bij hem aanwakkerden. Wat hij mocht eten en wat niet, hoeveel en wanneer: eten hield hem de hele dag bezig. Voor hem geen dieet meer. Hij is nu tot het inzicht gekomen dat het belangrijker is om evenwichtig met eten om te gaan. Over diëtisten is hij een stuk positiever. Vooral over zijn eigen diëtist Esther van Etten is hij lovend: haar hulp en inzet waren onontbeerlijk. Wie wil proberen structureel af te vallen, raadt hij aan vooral hulp van een diëtist in te roepen.

Dit is geen dieetboek. Je hoeft niet op dieet, dat heeft Teun al gedaan: de populairste diëten ontrafeld. Teun van de Keuken, uitgeverij J.M. Meulenhoff, ISBN 9789029092623, 176 pagina’s, € 22,99