‘Opname leefstijlcoaching in basisverzekering biedt diëtist kansen’

Er zijn verregaande plannen om leefstijlcoaching voor mensen met obesitas of diabetes op te nemen in de basisverzekering. Een bedreiging voor de diëtist? Programmamanager zorginnovatie Madelon Johannesma van zorgverzekeraar CZ ziet het juist als een kans: ‘Het is niet de leefstijlcoach die vergoed wordt, maar leefstijlcoaching. Als je de benodigde competenties hebt, kun je als diëtist ook met leefstijlcoaching aan de slag.’

Waarom zijn er plannen om leefstijlcoaching te vergoeden?

‘De aanleiding is een 3-jarige pilot die CZ vanaf 2014 samen met een aantal partijen heeft uitgevoerd op 3 plaatsen in Nederland. De deelnemers hebben een BMI van hoger dan 30 of overgewicht in combinatie met risicofactoren als een hoge bloeddruk. De resultaten worden momenteel geanalyseerd door een promovendus aan de Universiteit Maastricht en zien er goed uit. De deelnemers zijn heel tevreden, het gewichtsverlies is gemiddeld 5% en ook na 2 jaar zijn er nog steeds verbeteringen in de leefstijl zichtbaar. De Nederlandse Zorgautoriteit nu bezig om leefstijlcoaching in de basisverzekering op te nemen. Naar alle waarschijnlijkheid zal dat per 1 januari 2019 ingaan.’

Wat wordt er dan precies vergoed?

‘Een leefstijlprogramma van 7 à 8 maanden, bestaande uit groepssessies en individuele sessies. Alles bij elkaar gaat het om zo’n 20 contacturen. Mensen met een matig of hoog gewichtgerelateerd gezondheidsrisico kunnen via de huisarts worden doorverwezen naar het leefstijlprogramma, maar moeten wel gemotiveerd zijn voor dit intensieve traject. Bij de intake wordt de huidige voedingsinname in kaart gebracht en ook de hoeveelheid beweging. In het programma wordt de voeding in kleine stapjes gezonder gemaakt. Denk aan minder snacken, minder frisdrank, meer groente en fruit. Om beweging te stimuleren wordt de buurtzorgcoach ingeschakeld. Die kan uitleggen wat het beweegaanbod in de betreffende gemeente is. Het is geen dieet, maar gericht op duurzame veranderingen van de leefstijl die passen bij mensen. Als mensen gezonder gaan eten en meer gaan bewegen, gaat afvallen vanzelf. En al bij 5% gewichtsverlies is er gezondheidswinst te behalen.’

In de pilot zijn leefstijlcoaches ingezet. Waarom is niet gekozen voor diëtisten?

‘We krijgen nu inderdaad veel kritiek van zowel diëtisten als fysiotherapeuten die zich gepasseerd voelen. In die zin zijn we naïef geweest: we wilden een programma maken dat past in de zorgverzekeringswet en dat ook nog betaalbaar is. We hebben er alleen niet eerder aan gedacht om andere beroepsgroepen erbij te betrekken. Nu is er wel volop overleg tussen de Nederlandse Zorgautoriteit en het veld, waaronder de beroepsverenigingen van diëtisten, fysiotherapeuten en leefstijlcoaches. Doel is om te komen tot een structurele beschrijving van de “Gecombineerde Leefstijlinterventie”, die onder huisartsenzorg zal gaan vallen. Hierbinnen wordt ook gekeken welke professionals de juiste competenties hebben. Dat zijn niet perse leefstijlcoaches, maar kunnen ook diëtisten zijn. Sterker nog, sommige van de leefstijlcoaches die in de pilot meededen, zijn tevens diëtist. Deze diëtisten bieden dus meer dan alleen eerstelijns diëtetiek.’

Welke competenties zijn nodig?

‘Daar zijn we nog volop mee bezig. Het beroepsprofiel voor leefstijlcoaching staat beschreven op de website van de Beroepsvereniging voor Leefstijlcoaches Nederland (BLCN, red.). We willen voorkomen dat straks iedereen zich leefstijlcoach gaat noemen en er een wildgroei plaatsvindt. Maar diëtisten hebben al een goede opleiding. Waarschijnlijk is dan alleen nog een aanvullende module nodig, om in aanmerking te komen voor het geven van leefstijlcoaching.’