Onder de Radar
Ik schaam me nergens voor. Dus ik durf best te zeggen dat ik ronduit blij was met het rapport van foodwatch en de aandacht in het televisieprogramma Radar over sponsoring van onze beroepsvereniging. Het was namelijk de hoogste tijd dat dit onderwerp eens op de agenda kwam en dat lukte al jaren niet, ook niet na individuele klachten, blogs van diëtisten of een incidentje met een cola-kaart.
Ook blij ben ik met de toezegging dat de NVD “het toetsingsproces van het sponsorbeleid gaat verbreden”. (Nou ja blij? Eerlijk gezegd snap ik niet zo goed wat ze met deze ambtelijke taal bedoelen). Er komt in elk geval een onafhankelijke externe partij die meekijkt naar het sponsorbeleid en een intensieve dialoog met de leden. Wat zou het fijn zijn als dit met daadkracht en vaart zou worden opgepakt!
Gratis tip: de Algemene Ledenvergadering is al op 5 november, mooi moment om dit te bespreken. Ik pleit sterk voor het Australische Model: een enquête onder de leden om te peilen hoe onafhankelijk hun vereniging zou moeten zijn. De Australische diëtisten vonden sponsoring onwenselijk: ‘Ondanks duidelijke afspraken over onafhankelijkheid, kan de sponsoring van invloed zijn op de advisering van de leden’.
Ik ben daar niet bang voor, dat diëtisten beïnvloed worden in hun advisering. We zijn slim en betrouwbaar en hebben het beste met onze patiënten voor. Maar het gaat hier om een kwestie van vertrouwen van de consument, en om ons beeld naar de buitenwereld. We praten tenslotte al jaren over onszelf profileren en over ons imago? Nou, jezelf profileren als krachtige paramedicus die zichzelf onafhankelijk opstelt, mooier kan het niet. Ik zie het persbericht al voor me.
‘Ja maar’, hoor ik nu veel diëtisten benauwd piepen, ‘dan wordt de contributie van onze beroepsvereniging nóg hoger en ik verdien al zo’n grijpstuiver’. Dat valt reuze mee, mensen. In het transparante sponsorbeleid van de NVD staat onder punt 12 dat de inkomsten uit sponsorgelden niet meer dan 15 procent van de begroting mogen zijn. In het jaarverslag van 2017 is te zien dat de inkomsten uit sponsoring slechts 9 procent van de begroting zijn. Hooguit gaat de contributie dus met 9 tot maximaal 15 procent omhoog.
Of (misschien beter nog) de vereniging zet de tering naar de nering en schrapt wat kosten, zoals deze dure campagne (20 procent van de begroting in 2017), die al jaren zó weinig opbrengt. Maar ook dat is een gratis tip.
Gepubliceerd op 25 oktober 2019
Door Karine Hoenderdos
Reageer op dit artikel
Actueel
Wat heb je toch weer een mooie column geschreven Karine
Helder, inzichtelijk,scherp en grappig.
Wat ben je toch een stralende ster binnen onze
beroepsgroep!
Ik ben het helemaal eens met Erica Slof: alleen al het verdacht zijn van een relatie met de industrie schaadt je imago als beroepsgroep. Dat moeten we met elkaar niet willen. Maar laten we niet naïef zijn: er worden zelfs leerstoelen van professoren in de voedingswetenschap betaald door de industrie. Hoogleraren zijn officiële adviseurs van voedingsbedrijven. Bariatrische chirurgen en de diabeteszorg kunnen alleen congressen organiseren doordat de industrie flink meebetaalt. Om nog maar te zwijgen van de rol van Big Pharma.
Wat nu bij de diëtisten naar buiten komt is in de hele gezondheidszorg de dagelijkse praktijk. En de overheid heeft natuurlijk ook boter op het hoofd omdat zij er altijd vanuit is gegaan (en nog) dat wetenschappelijke verenigingen en organisaties van zorgprofessionals zonder enige financiële steun kunnen zorgen voor kwaliteitsverbetering in hun vakgebied. De overheid wil zoals gewoonlijk voor een dubbeltje op de eerste rij en dan zet je de deur wagenwijd open voor een dominante rol van de industrie.
Het wordt de hoogste tijd voor ‘omdenken’. Dat moet niet alleen binnen de diëtetiek, maar in alle gremia, inclusief de overheid. Wat, als er per beroepsgroep een bedrag per jaar zou komen dat aan deskundigheidsverbetering moet worden besteed. Hoe mooi zou dat zijn? Ik zou zeggen, laten we het minister de Jonge eens gaan vragen. Er is nu geld. Wie zet de eerste stap?
De invloed van de voedingsindustrie via radio, t.v. kranten, tijdschriften, billboards, internet en evenementen beïnvloedt ons dagelijks leven ongemerkt viel me op in een bovenstaande tekst. Is dat niet juist het hele punt? We zouden ons daar veel meer bewust van moeten worden. Mensen worden daardoor misleidt en als professionals wil je toch niet je cliënt misleiden? Als professional wil je een onafhankelijke partij zijn toch? Goed punt dus van foodwatch en radar dat het aan de kaak wordt gesteld. Veranderen begint bij bewustwording en dit is een goeie stap in die richting.
Beste Karin,
Zo fel als ik heb gereageerd op de vorige nieuwsbrief waarin de broodprofessor, brood mocht aanprijzen, zo blij ben ik nu met je reactie. Een goede discussie en duidelijkheid over conflicterende belangen, daar gaat het mij om. En iedereen mag zijn of haar mening verkondigen als de herkomst helder is.
Ik ben geen diëtist. Ik ben gewoon een consument. En ik was een cliënt. En ik wil graag wat zeggen:
Dat diëtisten onafhankelijke deskundigen zíjn, is eigenlijk niet de vraag. De vraag is of je geassocieerd wil worden met suikerunie en consorten. Of je wel of niet ongemakkelijk wordt als je dit leest: ”De diëtistenvereniging heeft zelfs een ‘gesprekskaart’ van Coca-Cola via haar lijfblad naar alle aangesloten diëtisten gestuurd: hoe patiënten moeten omgaan met frisdrankconsumptie. Hiervoor is ondertussen excuses aangeboden na klachten van geschrokken diëtisten”.
Of je beroepseer geraakt wordt als je als beroepsgroep geassocieerd wordt met bedrijven die zoveel suiker in hun producten stoppen dat het niet anders kan dan dat deze bedrijven aandelen hebben in de farmaceutische industrie. Jullie hebben er voor gestudeerd, jullie weten wat wel en geen goede voeding is en hoe je het tij kunt keren. Juist jullie kunnen in de wirwar van de voedingsindustrie, van (Verborgen) suikers en andere sluipmoordenaars het verschil maken. Omdat dat ons consumenten alleen nog met heel veel moeite lukt. wij hebben als consumenten betrouwbare deskundigen nodig om ons te informeren en adviseren. Bij wie we geen enkele twijfel ervaren over onafhankelijkheid. Die voor ons de brug slaan tussen de dagelijkse verleidingen en wat goed en gezond voor ons is.
En dát, precies dát, laat je liggen als je je laat sponsoren door de suikerunie of coca-cola of Unilever. Samenwerken om voeding te verbeteren? Ja. Sponsoring? Nee.
Het kan gewoon niet.
Gelukkig is er nog ‘nieuws voor diëtisten’. Het onafhankelijk medium dat zich niet laat ringeloren door die verderfelijke voedingsindustrie……oeps.
Wanneer je het standpunt leest van de NVD zie je direct waar het mis gaat. Al bij de derde zin waar staat: ‘De diëtist is hoogopgeleid … onafhankelijk … objectief … deskundig …’.
Er is hier duidelijk sprake van een imagoprobleem en in zo’n situatie gaat het er niet om hoe goed wij vinden dat we zijn maar om hoe goed en betrouwbaar anderen dénken dat we zijn. En dat liegt er niet om volgens het filmpje dat Radar ons liet zien, we komen er belabberd vanaf.
In plaats van een krachtig standpunt in te nemen en schoon schip te maken door te stoppen met het sponsorbeleid koos het bestuur voor het ambtelijke scenario, het aanscherpen van gedragscodes en het sponsorbeleid. Hier kun je lekker alle kanten mee op, je hoeft er ook geen haast mee te hebben en ondertussen waan je je veilig en kan alles blijven zoals het was.
In een tijd waar de industrie bepaalt wat we eten (80% van de supermarkt producten zijn ongezond) kan een beroepsvereniging van diëtisten zich echt niet meer veroorloven om zich door diezelfde industrie te laten betalen. Samenwerken is oké, maar structureel geld aannemen is iets heel anders en dus niet oké. Je weet namelijk niet waar dat geld voor gebruikt wordt, voor de leerstoel of voor de printer? Het is bovendien aan zorgverzekeraars niet uit te leggen. Jaap Seidell vatte dit goed samen in de uitzending: “dit moet je als vereniging niet willen”.
Ook de verontwaardiging richting Foodwatch snap ik niet. Je kon toch op je klompen aanvoelen dat dit eraan zat te komen. Internationaal is dit al veel langer een issue, getuige het Australische voorbeeld. Diverse signalen en vragen via social media zijn jarenlang genegeerd, de NVD vond het niet nodig te reageren. Tot de uitzending van Radar.
De Radar uitzending was geen succes met uitzondering van het feit dat er een diëtist met ruggengraat was uitgenodigd. Zij diende, als voorwaarde van de NVD, plaats te nemen in het publiek en niet aan tafel.
Nee, er is niets opgelost. Op maandagochtend hadden we een groot imagoprobleem en op maandagavond was het nog groter.
Tja. foodwatch… soms goed bezig maar vaak draaien ze ook een beetje door..absurd als ze denken dat wij Unlilever specifiek adviseren vanwege hun sponsoring. Daarbij.. wat is er mis met eens iets ‘ongezonds’ ??
Natuurlijk moeten we kritisch kijken naar de sponsoring, maar dan moeten ‘we’ ook kijken naar afslankpreparaten die vele diëtisten ook adviseren.
Foodwatch komt op voor consumenten door het aankaarten van misstanden in de voedingsindustrie. Helaas schieten zij nu hun doel voorbij door de onafhankelijkheid van diëtisten in twijfel te trekken. Even voor de duidelijkheid: ik heb mij meermalen uitgesproken tegen sponsoring binnen de NVD, dat doe ik sinds 1981 en dat zal ik blijven doen.
Het is goed om reclame en sponsoring ter discussie te stellen. De invloed van de voedingsindustrie via radio, t.v. kranten, tijdschriften, billboards, internet en evenementen beïnvloedt ons dagelijks leven ongemerkt. Het probleem is niet de sponsor van de NVD, het probleem is dat we reclame normaal vinden, we zijn er aan gewend. Reclame wordt gebracht als voorlichting.
Dat foodwatch nu de onafhankelijkheid van een hele beroepsgroep in twijfel trekt vanwege een (ex)bestuurder van een beroepsvereniging die de voedingsindustrie adviseert werkt volgens mij averechts. Hopelijk onbedoeld, maar ik vrees dat het schadelijk is. Want wie kan je dan nog wel vertrouwen?
Diëtisten zijn kritisch en hoog opgeleid als paramedicus. Zij kunnen informatie (inclusief hypes en reclameboodschappen) over voeding beoordelen en onafhankelijk voedingsadvies geven. Daarbij strijden diëtisten dagelijks tegen de onzin die de voedingsindustrie en door hen betaalde zelfbenoemde voedingsdeskundigen in de hoofden van de mensen hebben geplant over wat gezond is en wat niet.
Foodwatch: doe waar je goed in bent: breng misstanden in de voedingsindustrie onder de aandacht van de media, dat doen jullie goed. Richt je pijlen op de voedingsindustrie en help de diëtist!
Lees hier het standpunt van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten
https://www.nvdietist.nl/imag…/Publiciteit/Statement_NVD.pdf