Omdenken voor diëtisten

Omdenken is de kunst van het kijken naar de werkelijkheid zoals die is, en dan onderzoeken wat je daarmee kunt doen. En dat is ook heel handig in de diëtetiek!

Omdenken betekent het loslaten van oude gewoontes en werkwijzen. Het betekent ook dat je niet meer klaagt, maar dat je neutraal de situatie accepteert en van daaruit nieuwe mogelijkheden onderzoekt. En – dit is belangrijk – bij omdenken zeg je NIET ‘ja, maar…’. Het begrip omdenken komt natuurlijk van deze mannen. Maar omdenken staat vrij en ik vind het zelf een leuke, creatieve hobby. Ik pas omdenken vaak toe in mijn eigen werk, of in mijn leefsituatie.

Laatst was er in het nieuws dat het nog niet echt perfect loopt met het bestrijden van ondervoeding in het ziekenhuis. Mensen komen soms al ondervoed binnen, en het lukt dan vaak niet om ze tijdens de (korte) opname nog aan de juiste hoeveelheid eiwitten te krijgen. Diëtisten berekenen de energie- en eiwitbehoefte en komen aan het bed voor persoonlijk afgestemd advies en uitleg, voedingsassistenten brengen extra verstrekkingen langs en verpleegkundigen stimuleren elk hapje en drankje. Maar ja, de patiënten zijn vaak hondsziek, misselijk, doodmoe of vol stress en pijn. Of ze krijgen een onderzoek waarvoor ze nuchter moeten blijven. Of ze snappen niet dat ze tijdens een opname best “ongezonde” producten mogen eten, vol eiwitten en energie, zoals chocomel en milkshakes. (Hier kan de afdeling diëtetiek van het Maastricht MUC+ nog over meepraten).

Dit is de situatie. Stel nou dat we deze situatie accepteren zoals die is, en dat we dit onderzoeken met een open mind.

Wat gebeurt er als mensen ondervoed zijn? Voor wie is dit een probleem? Wie draait op voor de kosten van extra medische zorg, en wie voor eten en extra verstrekkingen? Wat maakt dat het sommige mensen wél lukt om te eten? Is het wel zinnig om voor elke patiënt een apart dieetvoorschrift te maken? Is het erg als niet ondervoede patiënten ook extra energie en eiwit krijgen? Wat is de rol van de familie? Hoe kunnen de maaltijden extra aantrekkelijk worden? Kan stress en misselijkheid verminderd worden? Kan het nuchterbeleid aangescherpt?

Na het onderzoek volgen de creatieve oplossingen. Omdenken kan bijvoorbeeld betekenen dat er op bepaalde “risico-afdelingen” van een ziekenhuis standaard een eiwit- en energieverrijkt menu wordt verstrekt. Dus ook voor mensen die niet ondervoed binnen komen. Omdenken kan bijvoorbeeld betekenen dat je het ontbijt voortaan als buffet serveert, zodat mensen uit bed komen en zelf hun keuzes kunnen maken – net als in een hotel. Omdenken kan betekenen dat cateraars voortaan ter verantwoording worden geroepen voor elke half opgegeten maaltijd – en niet de verpleging. Omdenken betekent dat het nuchterbeleid wordt aangescherpt. Omdenken kan zijn dat de familie altijd bij de maaltijden mag zijn en ook mag mee-eten, of dat ze eten van huis mogen meebrengen. Met een koelkastje op de kamer. Omdenken betekent dat eten aantrekkelijk wordt gepresenteerd, op echt servies en met garnering.  Omdenken kan betekenen dat maaltijden voortaan heilig zijn, geen visites en onderzoeken onder etenstijd. Omdenken kan betekenen dat de diëtist minder aan het bed komt, maar juist aanschuift bij besprekingen over voedingsbudgetten en catering – en dus meer een manager wordt. Omdenken betekent misschien ook minder modderen met hapjes en drinkvoeding en veel sneller ingrijpen met sondevoeding.

En denk je nu: ‘Ja, maar…’?

Dan moet je nog een beetje oefenen in omdenken! Iets om in 2022 te doen met collega’s, leidinggevenden, voedingsassistenten, directie en de Raad van bestuur? Nodig me uit! Ik omdenk graag mee.

Gepubliceerd op 11 januari 2022

Door Karine Hoenderdos

Reageer op dit artikel

  1. Jeanine van Greunsven 11 mei 2022 at 12:05 - Reply

    Interessant artikel en ja omdenken hoort zeker bij voedingsprofessionals zoals ik dietisten graag noem. Ik werk al 28 jaar in het gezondheidsmanagement met voedingsinnovatie die zwaar onafhankelijk wetenschappelijk onderbouwd en bewezen is en ingezet kan worden om als katalysator te dienen voor gedragsverandering in met name het verhogen van de fruit en groenten inname en het verminderen van suiker inname oa. Toch zijn slechts weinig dietisten bereid om vanuit omdenken en een echte paradigm shift naar nieuwe manieren van voeding (concepten) te kijken in het algemeen en acht men het eigen advies als maatgevend. Er is zoveel meer mogelijk bij therapie en behandeling/advies en de inzet voor preventie, indien gekeken wordt naar zoveel meer mogelijkheden van deze tijd. Dus ja ik juich omdenken van harte toe, overigens in elk vak! Het geeft ruimte aan creativiteit, nieuwe toepassingen en mogelijkheden met als leidende motivatie het welzijn en de gezondheid van de patiënt/cliënt en niet het strelen van het eigen ego en deskundigheid op grond van vaststaande overtuigingen en vergaarde kennis. Omdenken vereist over je eigen schaduw heenstappen en . Open staan voor nieuwe ontwikkelingen kan de passie vergroten, het houd je vakbeoefening levend en inspirerend. Win-win voor alle betrokkenen.

    • Beroep: Anders
    • Indien anders: Jurist en eigenaar van advies bedrijf Gezondheid management in samenwerking met weredmarktleider Food innovatie concepts om mensen te inspireren tot gezond(er) leven.
  2. sabine 3 februari 2022 at 09:32 - Reply

    Dit soort artikelen blijven verfrissend, omdenken en daarbij kijken naar de realiteit is een behoorlijke uitdaging, maar mooi wanneer je dat samen weet te bereiken en iemand verder kunt helpen.

    • Beroep: Diëtist
  3. Jose Veen-Roelofs 13 januari 2022 at 12:53 - Reply

    Omdenken, anders kijken naar….obstakels wegnemen…..whatever…..ik heb de nodige ervaring daarmee opgedaan in het werken met mensen met een verstandelijke beperking. Dat vraagt voortdurend om creatief te zijn en om te denken….
    Om te beginnen niet meer spreken over een DIEET / dietist. Die term heeft een negatieve klank, betekent voor mensen ( beleving bij dit woord ) dat je vooral veel niet mag ipv wel. Spreek over een PLAN voor eten en het omgaan met eten wat kan passen bij het doel wat zij voor ogen hebben en waar zioj zelf in mogen meedenken. Houd het positief, alles mag als je maar weet hoe je dat dan het beste kunt doen.
    Leg de Lat Laag. Jarenlange ervaring hiermee heeft mij geleerd dat dit heel bevrijdend werkt voor mensen en hen helpt effectief te zijn. Voorkom teleurstelling!
    Voorbeeld: in de medische wereld als het gaat over effectief zijn met afvallen, betekent dat dat er minstens(!)…% gewichtsverlies moet zijn anders wordt het als ” mislukt” gezien. Maar ik bepleit altijd dat , na een periode van voortdurend aankomen in gewicht, het ook al een geweldige prestatie is om als 1e stap het gewicht constant te houden .

    • Beroep: Diëtist
  4. Marie-José Torenvliet 13 januari 2022 at 08:21 - Reply

    Touché weer, Karine! Elke verandering (en dat is de enige zekere factor in het leven) begint met denken in mogelijkheden. Er is geen probleem dat getackled kan worden. Maar met een frisse blik ergens naar kijken, dat is niet altijd eenvoudig. Open staan voor nieuwe inzichten of als een onbeschreven blad ergens aan beginnen. Hoe doe je dat? ;-)

    • Beroep: Diëtist
  5. Netty van Kaathoven 12 januari 2022 at 15:48 - Reply

    Omdenken in de diëtetiek
    Een goed idee dat omdenken ook op de agenda van de diëtist komt!
    Dat geldt ook voor onze cliënten met bijvoorbeeld overgewicht en diabetes type 2. Met name bij mensen die veel gelijnd hebben. Door lange tijd het ene dieet na het andere te volgen, kan er een deuk in het zelfvertrouwen ontstaan en juist zelftwijfel veroorzaken.

    We kunnen deze cliënten leren hoe om te denken en hoe de weg terug te vinden naar meer zelfvertrouwen. Dat begint bij het kennen van de obstakels die het zelfvertrouwen ondermijnen. Om zo de weg vrij te maken tot de natuurlijke eetexpert, die we allemaal al in ons hebben. Dat versterkt het vertrouwen.

    Het vraagt van ons als diëtist ook een omdenken: leg niet alleen de focus op de voedingskeuzes, maar werk samen aan een betere relatie met eten en het lichaam.
    Hoe doe je dat? Lees meer op https://www.mindful-eten.nl

    • Beroep: Diëtist
  6. Louise 12 januari 2022 at 15:32 - Reply

    Ik nodig je graag uit om te helpen omdenken! Ik heb een leuke casus uit een van de kostenonderzoeken van de paramedische praktijk:-)

    • Beroep: Diëtist
    • Karine Hoenderdos 13 januari 2022 at 10:03

      Nou, stuur eens op!

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.