Nieuwe speekselklier ontdekt

Onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut hebben onlangs bij toeval een nieuwe locatie van de speekselklieren ontdekt: achterin de neuskeelholte. Voor patiënten met een tumor in hun hoofd-halsgebied is dit goed nieuws. Bestralingsartsen kunnen deze plek voortaan ontzien om problemen met eten, slikken en praten te voorkomen.

Onverwachts

Je zou denken dat we alle onderdelen van ons lichaam inmiddels wel kennen. We kunnen tegenwoordig met geavanceerde technieken organen, cellen en zelfs moleculen in beeld brengen. Wat is de kans dat er nog iets nieuws te ontdekken valt? De verbazing was dan ook groot toen de onderzoekers een nieuw soort scan bestudeerden voor hun onderzoek naar bijwerkingen van straling op hoofd en hals. Achter in de neuskeelholte lichtten onverwachts 2 grote plekken op, die eruit zagen als speekselklieren. ‘Mensen hebben 3 paar grote speekselklieren, maar die zitten niet daar’, aldus de onderzoekers.

Tubarialisklieren

Alle 100 patiënten met prostaatkanker bleken die “klieren” te hebben, zo ontdekten de onderzoekers samen met collega’s van het UMC Utrecht. Deze patiënten hadden vanwege hun prostaatkanker een nieuw soort scan gekregen: een PSMA PET/CT-scan. Speekselklieren zijn daarop toevallig ook erg goed zichtbaar. Dat het ook echt om speekselklieren gaat, werd door het Amsterdam UMC bevestigd na onderzoek van het weefsel van 2 overleden mensen. De onderzoekers noemen de nieuwe speekselklieren naar de plek waar ze zitten: tubarialisklieren.

Nieuwe locatie ontzien bij bestraling

Gaat bestraling van de “nieuwe” speekselklieren ook gepaard met bijwerkingen? Daarvoor zijn samen met collega’s van het Universitair Medisch Centrum Groningen de gegevens van 723 bestraalde patiënten geanalyseerd. Conclusie: hoe meer straling op deze nieuwe plekken, hoe meer klachten naderhand. Net als bij bestraling van de al bekende speekselklieren. De ontdekking is dus heel relevant voor kankerpatiënten. ‘Bij veel patiënten is het technisch goed mogelijk om deze nieuw ontdekte locatie van het speekselkliersysteem te ontzien tijdens bestralingen, net zoals bij de bekende klieren’, aldus de onderzoekers. ‘Als dit goed lukt, krijgen patiënten wellicht minder bijwerkingen, wat enorm zou kunnen schelen voor hun kwaliteit van leven na de behandeling.’

Kijk hier een korte video over het onderzoek en waar de nieuwe speekselklieren zich bevinden.

Bron: Antoni van Leeuwenhoek

Gepubliceerd op 27 november 2020

Door Angela Severs

Reageer op dit artikel

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.