Nieuwe Schijf van Vijf: meer groenten, noten, peulvruchten en minder vlees
Ruim 4 maanden na het uitkomen van de nieuwe Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad lanceert het Voedingscentrum de nieuwe Schijf van Vijf. De aanbeveling voor groenten is verhoogd naar 250 gram per dag en noten en peulvruchten zijn nieuwkomers in het vak met vlees en zuivel. Nieuwe adviezen voor volwassenen tot 50 jaar zijn dagelijks 25 gram noten en wekelijks 135 gram peulvruchten en 2-3 eieren. Opvallend is het advies om maximaal 500 gram vlees per week te eten, waarvan maximaal 300 gram rood vlees. Met daarnaast 1 keer per week vis, blijft er dus minimaal 1 keer per week een vegetarische maaltijd over. Wie vaker vegetarisch eet, kan kiezen voor wat meer eieren (3-4 per week), vaker peulvruchten en meer noten.
Geen voorkeur-middenweg-uitzondering meer
Voorheen stonden productgroepen in zijn geheel in de Schijf van Vijf: alle soorten groente en fruit, alle zuivel, alle graanproducten, al het vlees en alle vetten. Deze waren ingedeeld in voorkeurs-, middenweg- en uitzonderingsproducten. In de nieuwe Schijf van Vijf staan alleen producten die de meeste gezondheidswinst opleveren. Producten met veel verzadigd vet, transvet, zout, totaal of toegevoegd suiker en weinig vezels vallen buiten de Schijf van Vijf. Daarbij gaat het niet alleen om koek, gebak en snacks, maar ook om vleeswaren, vette vleessoorten als gehakt, volvette kaas, volle of gezoete zuivel, witbrood, witte rijst en witte pasta. Ook frisdrank (zowel light als gewone), vruchtensap en groentesap vallen buiten de Schijf van Vijf.
Niet-schijfproducten: dagelijkse en wekelijkse keuze
Producten die buiten de Schijf van Vijf vallen, de zogenoemde niet-schijfproducten, adviseert het Voedingscentrum niet te vaak en niet te veel te eten. Ze zijn ingedeeld in een dagelijkse en wekelijkse keuze. Als vuistregel hanteert het Voedingscentrum maximaal 3 tot 5 keer per dag iets kleins buiten de Schijf van Vijf te kiezen, zoals 1 portie magere vleeswaren als kipfilet of ham, een glas light frisdrank, hagelslag of jam voor op de boterham, een klein koekje of een stukje chocolade. Wekelijks mag hooguit 3 keer iets groots worden gekozen. Hieronder vallen een stuk taart, zakje chips, glas frisdrank, alcohol, vruchtensap of groentensap, plak 48+ kaas en schaaltje volle yoghurt of vla.
Minder brood en zuivel, meer kaas, graanproducten en aardappelen
De aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen zijn ook veranderd. Globaal genomen komt het neer op wat minder brood en zuivel, maar meer kaas, graanproducten en aardappelen. De hoeveelheid margarine of halvarine voor op brood is verhoogd van 5 naar 6 gram per snee. Wat graanproducten betreft is het advies om minimaal de helft te kiezen voor volkoren varianten.
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor volwassenen tot 50 jaar
Groenten: 250 gram
Fruit: 200 gram
Brood: 4-5 sneetjes voor vrouwen en 6-8 voor mannen
Graanproducten en aardappelen: 240-300 gram
Vis: 1 keer per week 100 gram
Peulvruchten: 135 gram per week
Vlees: max. 500 gram per week (100 gram per keer), waarvan max. 300 gram rood vlees
Ei: 2-3 per week
Noten: 25 gram
Melk(producten): 300-450 gram (2-3 porties)
Kaas: 40 gram
Smeer- en bereidingsvet: 40 gram voor vrouwen en 65 gram voor mannen
Vocht: 1,5-2 liter
Gepubliceerd op 22 maart 2016
Door Angela Severs