Meer aandacht voor leefstijl in de psychiatrie 

Mensen met psychiatrische aandoeningen leven gemiddeld 15 jaar korter dan de algemene bevolking. Dit komt vaak door een slechtere lichamelijke gezondheid als gevolg van ongezonde leefgewoonten en bijwerkingen van medicatie. Een gezonde leefstijl als integraal onderdeel van de psychiatrische zorg kan dit verschil verkleinen, stelt arts in opleiding tot psychiater Lisanne Koomen van het UMC Utrecht in haar proefschrift. 

Leefstijlinterventies in de psychiatrie

Uit Koomens onderzoek blijkt dat verbeteringen in leefstijl een positief effect hebben op de mentale en fysieke gezondheid van mensen met een psychiatrische aandoening. Als voorbeelden van deze verbeteringen noemt ze bewegen via live videobelverbindingen en het aanleren van gezondere eetgewoonten. Toch is er in de zorgpraktijk nog weinig aandacht voor leefstijlinterventies voor deze groep. Zorgprofessionals geven aan dat ze te weinig tijd, kennis of verwijsmogelijkheden hebben om leefstijlverandering te ondersteunen. 

Bewustwording bij zorgverlener zelf

Ook de rol van de zorgprofessional zelf hierin is cruciaal, volgens Koomen. Uit haar onderzoek blijkt dat professionals met een gezondere leefstijl vaker leefstijlaanpassingen bespreken en patiënten sneller doorverwijzen naar bijvoorbeeld een diëtist of beweegtherapeut. Het bespreken van leefstijl moet beter aan bod komen binnen de geestelijke gezondheidszorg. Volgens Koomen is hiervoor meer bewustwording en scholing nodig over leefstijlinterventies. 

Onnodige of ongeschikte medicatie

Koomen wijst ook op problematisch medicijngebruik binnen de psychiatrie. Bijna de helft van de onderzochte patiënten kreeg potentieel onnodige of ongeschikte medicatie voorgeschreven, zoals langdurig gebruik van kalmeringsmiddelen zonder medische noodzaak. Dit kan de effectiviteit van leefstijlinterventies verminderen, aldus Koomen. Ze benadrukt in haar proefschrift dat regelmatige medicatiecontroles en betere begeleiding bij het afbouwen van medicatie essentieel zijn. 

Psychiatrische zorg gaat verder dan de geest

In haar proefschrift pleit Koomen voor een systematische aanpak, waarbij gezondere leefgewoonten vanaf het begin van de behandeling worden meegenomen. Psychiaters en behandelaren kunnen volgens haar een actievere rol spelen in het bevorderen van gezond gedrag. Ze concludeert dat psychiatrische zorg zich niet alleen richt op de geest. Een gezonde leefstijl is een belangrijk onderdeel van herstel en kwaliteit van leven. 

Bron: UMC Utrecht