Leefstijlprogramma vermindert vermoeidheid bij chronische darmontsteking

Vermoeidheid is het meest beperkende symptoom van een chronische darmontsteking. Nieuw onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Voeding Leeft toont aan dat een digitaal leefstijlprogramma de vermoeidheid aanzienlijk kan verminderen.

Chronische darmontsteking

Ongeveer 100.000 mensen in Nederland hebben een chronische darmontsteking (IBD), zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Het leidt tot symptomen als buikpijn, vermoeidheid, diarree en gewichtsverlies. Zelfs wanneer de ziekte rustig is, houdt bijna de helft van de patiënten last van vermoeidheid. Dit wordt ervaren als het meest beperkende symptoom.

Leef met IBD

In het onderzoek volgden 36 mensen met een chronische darmontsteking een digitaal leefstijlprogramma (“Leef! met IBD”) van 12 maanden. De controlegroep bestond uit 32 mensen die alleen een folder met leefstijladviezen voor vermoeidheid ontvingen. Bij ruim 70 procent van de deelnemers aan het leefstijlprogramma was er na 6 maanden een belangrijke afname in vermoeidheid, terwijl dit in de controlegroep ruim 30 procent was. Na 12 maanden was het effect nog steeds zichtbaar. Door het leefstijlprogramma verbeterde vooral de kwaliteit van de voeding. Andere leefstijlfactoren als slaap, ontspanning en beweging verbeterden niet significant.

Ziekte-acceptatie

Opvallend was de rol van ziekte-acceptatie, een van de aandachtspunten van het leefstijlprogramma. Meer acceptatie hing samen met minder vermoeidheid en een betere kwaliteit van leven. Niet eerder kwam deze rol van acceptatie bij dit type aandoeningen aan het licht. Mogelijk leidt meer acceptatie tot minder vermoeidheid, omdat minder energie verloren gaat aan het ontkennen van of “vechten tegen” (symptomen van) de ziekte. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Crohn’s & Colitis 360.

Vervolgonderzoek naar ziekte-acceptatie

De positieve resultaten geven aanleiding tot vervolgonderzoek naar acceptatie bij chronische darmontsteking. Het programma is financieel mogelijk gemaakt door het MDL Fonds. Mariel Croon, directeur MDL Fonds: ‘Vermoeidheid is een onderschatte klacht bij veel MDL-aandoeningen. Goed dat deze studie nieuwe handvatten geeft om dit probleem aan te pakken.’ Jeroen Maljaars, hoofdonderzoeker en MDL-arts in het LUMC: ‘De afname in vermoeidheid die we in dit onderzoek zagen heeft voor veel deelnemers een belangrijk verschil gemaakt. Ik hoop dat de lessen die we nu geleerd hebben ons helpen een nieuwe stap te zetten naar een effectieve en gepersonaliseerde behandeling voor vermoeidheid bij mensen met IBD.’

Opzet van het leefstijlprogramma

In het leefstijlprogramma kwamen onbewerkte voeding, beweging, ontspanning, slaap en coaching aan bod. Deelnemers volgden digitale sessies in groepsverband. Tijdens de eerste 6 maanden werden deelnemers verwacht bij de maandelijkse sessie aanwezig te zijn. Daarna konden ze zelf bepalen of ze behoefte hadden aan extra maandelijkse sessies.

Voeding Leeft

Voeding Leeft ontwikkelt leefstijlprogramma’s voor mensen met een chronische aandoening die hun gezondheid willen verbeteren. Het meest bekende programma van Voeding Leeft is “Keer Diabetes2 Om”, een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) voor mensen met diabetes type 2. Daarnaast heeft Voeding Leeft ook leefstijlprogramma’s ontwikkeld voor mensen met MS, reuma, IBD en mensen die darm-, borst- of blaaskanker hebben gehad.

Bron: Voeding Leeft