Leefstijlinterventie voor Turkse ouderen in ontwikkeling

Amsterdam telt zo’n 25.000 ouderen (65+) met een migrantenachtergrond. In 2040 zal dat aantal naar verwachting verdubbeld zijn. Deze zeer diverse groep heeft een aanzienlijk slechtere gezondheid dan ouderen met een Nederlandse herkomst. Gezond eten en voldoende beweging zijn dus heel belangrijk. Hoe ontwikkel je een cultuursensitieve leefstijlinterventie die hierbij aansluit? De Hogeschool van Amsterdam (HvA) gaat een jaar onderzoek doen naar een passende aanpak voor Turkse ouderen.

Gezondheidsverschillen verkleinen

Ouderen met een migratieachtergrond worden gemiddeld genomen vanaf 55 jaar geconfronteerd met chronische aandoeningen als obesitas, diabetes type 2 en sarcopenie (afname van spierkracht). Dat is zo’n 10 jaar eerder dan ouderen met een Nederlandse herkomst. Het reduceren van deze gezondheidsverschillen is het uiteindelijke doel van projectleider dr. Michael Tieland, voedingsfysioloog, bewegingswetenschapper en senior onderzoeker binnen het lectoraat Voeding en Beweging van de HvA. Hij maakt zich sterk voor het ontwikkelen van een beweeg- en voedingsprogramma dat effectief is voor ouderen van Turkse herkomst, waarin professionals goed met elkaar samenwerken en dat geïntegreerd is in de Amsterdamse wijken.

Alleen effectief bij Surinaamse ouderen

Uit eerder onderzoek (ProMIO) weet Tieland dat sarcopenie aanzienlijk meer voorkomt bij ouderen in de Turkse, Marokkaanse en Surinaamse gemeenschap. Tieland: ‘Dit heeft mogelijk te maken met het feit dat zij minder bewegen en andere voedingsgewoonten hebben.’ In 2018 ontwikkelde hij al een gezonde leefstijlinterventie voor ouderen van Turkse, Marokkaanse en Surinaamse herkomst. Deze ProMIO-interventie bleek effectief bij de Surinaamse ouderen, maar minder bij de Marokkaanse en de Turkse. Naar het waarom achter deze verminderde aansluiting kan Tieland slechts gissen. ‘Onze onderzoeker was destijds een hoogblonde, Nederlandse dame. We misten professionals die een sterke verbinding hebben met de doelgroep. Ook onderschatten we, vermoed ik, het belang van aansluiting vanuit de gemeenschap.’

ProMIO UP

In de nieuwe ProMIO UP richten de onderzoekers zich specifiek op de Turkse doelgroep. Zij brengen in kaart wat de belemmerende en stimulerende factoren zijn om deze ouderen beter in beeld te krijgen. Zo gaan ze kijken wat de doelgroep zelf wil en hoe de communicatiemiddelen daarop kunnen worden aangepast. Tieland: ‘Het contact leggen we ditmaal anders. Via onderzoekers van de HvA die op andere gebieden onderzoek doen en al goede contacten hebben binnen de Turkse gemeenschap. Ook hebben wij binnen ProMIO een Turkse docent die als verbinder kan werken. We benaderen wijkcentra en gaan op zoek naar professionals die een verbindende rol vervullen. Zodra we weten wat wel en niet werkt, passen we onze bestaande interventie en voorlichtingsmaterialen hierop aan.’

Bron: Hogeschool van Amsterdam