Jaarcijfers zorg door diëtist in de eerste lijn
Steeds meer mensen weten de weg te vinden naar een diëtist in de eerstelijnszorg. Dat blijkt uit het nieuwste rapport van het Nivel, dat inzicht geeft in het zorggebruik en de patiëntkenmerken binnen de diëtetiek. Opvallend is dat slechts een klein deel van de patiënten gebruik maakt van directe toegankelijkheid: 86 procent komt bij de diëtist na verwijzing van een andere zorgverlener.
Aantal consulten
In 2024 is voor 85.933 patiënten ten minste 1 consult bij de diëtist vastgelegd. Patiënten hadden gemiddeld 3 consulten per kalenderjaar; aantallen die sinds 2015 opvallend stabiel zijn gebleven. Het aandeel telefonische consulten daalt al enkele jaren: van 4,4 procent in 2022 naar 2,3 procent in 2023 en verder naar 1,4 procent in 2024.
Behandeltijd
Bij 86 procent van de patiënten werd in 2024 niet meer behandeltijd geregistreerd dan de maximale jaarlijkse vergoeding van 180 minuten in het basispakket van de verzekerde zorg. Het aandeel patiënten met een behandeltijd langer dan 180 minuten per kalenderjaar is wel toegenomen ten opzichte van 2022 en vergelijkbaar met 2023. De gemiddelde behandeltijd was in 2024 iets meer dan 2 uur per patiënt per jaar (om precies te zijn: 124 minuten). Dit is een stijging van bijna 20 procent ten opzichte van 2022 (toen was het 106 minuten). In de behandeltijd zijn zowel de directe als indirecte tijd meegenomen.
Lichte stijging aantal 65-plussers
Net als voorgaande jaren, was het aandeel vrouwen dat een eerstelijns diëtist bezocht (met 62 procent) groter dan het aandeel mannen. In hoeverre er in de registratie ruimte is voor het vermelden van andere genderidentiteiten naast man en vrouw, is niet vermeld. Een derde van de patiënten valt binnen de leeftijdscategorie 45-64 jaar, net als voorgaande jaren. Over het algemeen is er een lichte stijging te zien van het aantal 65-plussers dat een eerstelijns diëtist bezocht. Alleen in de categorie tussen 75-84 jaar daalde het aantal ten opzichte van 2023.
Meest geregistreerde diagnoses
Bij aanvang van de behandeling registreren diëtisten 1 tot 4 voedingsgerelateerde aandoeningen uit een lijst van 95 verschillende (classificaties van) aandoeningen. Deze lijst is gecodeerd aan de hand van een Vektis codelijst. De grootste groep patiënten bij de eerstelijns diëtist bestond in 2024 uit volwassenen die behandeld werden voor onbedoeld gewichtsverlies. De top 15 van aandoeningen (met overgewicht onderverdeeld in verschillende BMI-klassen):
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Te hoog gewicht bij volwassenen, BMI 30 < 35
- Diabetes type 2
- Hypercholesterolemie
- Te hoog gewicht bij volwassenen, BMI 25 < 30
- Prikkelbaar darmsyndroom
- Andere algemene symptomen
- Ondervoeding
- Hypertensie
- Oncologie
- Te hoog gewicht bij volwassenen, BMI 35 < 40
- Te hoog gewicht bij kinderen
- Bariatrische chirurgie
- Te hoog gewicht bij volwassenen, BMI ≥ 40
- Chronische obstructieve longziekten
Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn
De Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn verzamelen continu gegevens over gezondheid en zorg in de eerste lijn, waaronder die van diëtisten. De cijfers over diëtetiek uit het rapport Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn zijn gebaseerd op gegevens van 86.056 patiënten die in 2024 zijn behandeld door 323 diëtisten in 100 praktijken die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Daarnaast zijn er trendcijfers beschreven over de jaren 2022, 2023 en 2024. De cijfers geven inzicht in voor welke gezondheidsproblemen professionele hulp in de eerstelijn wordt gezocht en welke zorg wordt verleend.
Bron: Nivel
Gepubliceerd op 23 juli 2025
Door Sophie Luderer


