Histamine verergert pijngevoeligheid bij PDS

Bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom (PDS) reageren darmen met hevige pijn en diarree op bepaalde voedingsmiddelen of stress. Een uitvoerige studie van de Canadian Institutes of Health Research beschrijft nu voor het eerst op welke manier het microbioom invloed zou kunnen hebben op de buikpijn bij het syndroom.  

Histamine

Eerder onderzoek toonde al aan dat de hevige buikpijn van patiënten met PDS vermindert als ze zo min mogelijk FODMAP eten. Deze verlichting van buikpijn gaat samen op met veranderingen in de samenstelling van het darmmicrobioom en een verlaging van de hoeveelheid histamine in de urine. Histamine wordt door het lichaam onder meer gemaakt bij een allergische reactie. Het viel de onderzoekers op dat bij een derde van de onderzoeksdeelnemers de concentratie van histamine in de urine aanvankelijk juist heel hoog was.

Darmbacterie Klebsiella aerogenes

Bij vervolgonderzoek ontdekten de onderzoekers dat zenuwen in darmen van muizen die veel histamine in hun lichaam hadden, gevoeliger zijn voor prikkels dan die van muizen in de laag-histaminegroep of in de controlegroep. De histamine bleek te worden aangemaakt door de darmbacterie Klebsiella aerogenes. Deze darmbacterie maakte 100 keer meer histamine dan andere bacteriën. Klebsiella aerogenes blijkt ook de de meest aanwezige bacteriesoort bij de mensen met PDS met veel histamine in de urine. Met een dieet met weinig onverteerbare suikers nam bij deze patiënten de hoeveelheid Klebsiella aerogenes af.  

Mestcellen

Vervolgens toonden de onderzoekers in vivo ook aan dat de histamine van de bacteriën bepaalde immuuncellen activeert in de dikke darm, de zogenoemde mestcellen. Mestcellen maken onder invloed van de bacterie nog meer histamine aan, waardoor de gevoeligheid voor pijn verder toeneemt. Dat histamine uit mestcellen zelf een belangrijke rol speelt bij de verstoorde pijnperceptie bij mensen met PDS bleek al uit onderzoek uit 2021. ‘Deze nieuwe studie toont aan dat dit ook kan door histamine die wordt geproduceerd door darmbacteriën’, aldus de onderzoekers. 

Nieuwe aanknopingspunten voor behandeling PDS

De onderzoeksresultaten bieden nieuwe aanknopingspunten voor de behandeling van PDS. De histamineproductie van Klebsiella aerogenes was het hoogst bij een neutrale zuurgraad en verminderde sterk wanneer die zuurgraad steeg. De darm is doorgaans licht zuur, vooral dankzij melkzuur. Wanneer melkzuurproducerende lactobacillen samen met Klebsiella werden gekweekt, remden ze de histamineproductie. De onderzoekers vermoeden hierdoor dat het gebruik van probiotica met lactobacillen zou kunnen helpen bij mensen met PDS, die drager zijn van de Klebsiella-bacterie. Ook een strikt FODMAP-dieet kan helpen, maar is volgens de onderzoekers lastiger vol te houden. 

Bron: Science Translation Medicine