Harvard-professoren betwijfelen het nut van melk

De onderbouwing van de Amerikaanse richtlijn over zuivel is “verrassend dun”. Het is niet aangetoond dat melk zorgt voor sterke botten en het risico op obesitas en hart- en vaatziekten vermindert. Dagelijks 0 tot maximaal 2 porties melk zijn prima, en dan het liefst de volvette variant. Dat stellen Harvard-professoren Walter Willett en David Ludwig op basis van een review van ruim 100 studies, gepubliceerd in The New England Journal of Medicine.

Aanbevolen hoeveelheden

De Amerikaanse voedingsrichtlijn schrijft 3 keer per dag een portie magere of halfvolle melkproducten voor, voor sterke botten en algehele gezondheid. Op scholen drinken kinderen vetvrije of magere melk bij de lunch en andere maaltijden.

Sterke botten?

Willet en Ludwig onderzochten de onderbouwing van de Amerikaanse aanbeveling. Een belangrijke reden voor de aanbeveling is dat melkproducten calcium levert  voor sterke botten. Zowel bij mannen als vrouwen blijkt er in de wetenschappelijke literatuur geen relatie te vinden tussen de inname van calcium en heupfracturen. In landen met de hoogste melkconsumptie is het risico op heupfracturen zelfs hoger dan in landen met de laagste consumptie van melk.

Geen bescherming tegen overgewicht

Op het gebied van obesitas en overgewicht vonden Ludwig en Wallet wel een relatie met melk, maar niet op de manier die wordt voorgeschreven. Niet vetvrije melk, zoals aangeraden, zorgt voor een lager lichaamsgewicht, maar juist de volvette variant is geassocieerd met minder gewichtstoename en een lager risico op obesitas. ‘We weten dat veel voedingsmiddelen met veel vet niet alleen gezond zijn, maar dat ze ook verzadigen’, schrijven de onderzoekers. ‘Vroeger kregen kinderen een glas volle melk met twee koekjes, nu is dat een glas magere melk met, omdat ze nog niet vol zitten, 4 of 5 koekjes.’

Verzadigd vet en cholesterol

Voor hart- en vaatziekten is geen overtuigende relatie met melk gevonden. De onderzoekers zien geen reden om volvette melk te vervangen door magere melk. Verzadigd vet verhoogt wel het LDL-cholesterolgehalte, maar het verhoogt ook het HDL-cholesterol en verlaagt de hoeveelheid triglyceriden, vergeleken met koolhydraten.

Andere aandoeningen

Over het risico op kanker is ondanks veel onderzoek nog weinig bekend. Mogelijk verhoogt melk het risico op bepaalde soorten kanker door de groeistimulerende stoffen. Verschillende studies vinden een sterk verband tussen meer zuivelconsumptie en het risico op met name borst- en prostaatkanker, terwijl de kans op darmkanker bij hogere consumptie juist af lijkt te nemen. De onderzoekers vonden ook geen duidelijke relatie tussen melkconsumptie en diabetes. Daarnaast veroorzaakt melk problemen bij mensen met lactose-intolerantie en lijkt er een relatie te zijn met het ontwikkelen van allergie en allergische symptomen als eczeem en astma.

Bekijk het volledige eetpatroon

Hoewel melk veel essentiële nutriënten bevat, kunnen die ook uit andere voedingsmiddelen worden gehaald, concluderen de onderzoekers. Ook calcium. De aanbevolen hoeveelheid calcium volgens de Amerikaanse richtlijn is 1.000 tot 1.300 mg per dag, terwijl de WHO 500 mg per dag aanhoudt, zo stellen de onderzoekers. Belangrijk is wel om te kijken naar het gehele eetpatroon. Voor mensen die gezond eten, is melk niet nodig en is het wellicht schadelijk. Maar voor mensen, en vooral kinderen, met een ongezond eetpatroon kan melk vanwege de vele nutriënten zeker gezondheidsvoordelen hebben. Bovendien moet gekeken worden naar waar mensen melk door vervangen. Als dit gezoete dranken zijn of andere producten met bewerkte koolhydraten, kan er beter melk gedronken worden.

Bron: Elemental

Gepubliceerd op 17 februari 2020

Door Marjolein Streur

Reageer op dit artikel

  1. Joris Brand 18 februari 2020 at 15:16 - Reply

    Heel fijn en goede conclusie. Vragen die al jaren ter discussie staan omdat er geen of te weinig bewijs voor is maar wel worden geadviseerd door instanties. De lobby verliest uiteindelijk toch van de wetenschap! Voedingscentrum kijken jullie mee?

    • Beroep: Diëtist
  2. Monique 18 februari 2020 at 14:02 - Reply

    Al jaren mee eens. De hoge aanbeveling van calcium is ook omdat wij met een westers voedingspatroon veel calcium uitplassen. Uitscheiding van Ca in de urine wordt bevorderd door een hoge consumptie van natrium, eiwit, fosfor, alcohol en ook roken. De benodigde hoeveelheid calcium is bij een gezond voedingspatroon dus een stuk lager …

    • Beroep: Diëtist

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.