Fysiotherapie belangrijk bij herstel van coronapatiënten

Patiënten die in het ziekenhuis worden opgenomen vanwege het coronavirus moeten, zo snel als hun toestand het toelaat, fysiotherapie krijgen. Onderzoekers en fysiotherapeuten van Radboudumc hebben daarvoor een nationaal behandeladvies opgesteld. Deze aanbevelingen worden ondersteund door het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), de Nederlandse Verenging voor Ziekenhuisfysiotherapie (NVZF) en de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC).  

Tijdige voorbereiding 

De lange-termijn effecten van een ziekenhuisopname voor coronapatiënten hebben nu nog geen prioriteit, maar de opstellers van het behandeladvies verwachten binnenkort een toename van het aantal patiënten dat revalideert na opname op de intensive care (IC). Ze verwijzen daarbij naar de SARS-uitbraak in 2003, die in de zwaarst getroffen landen grote gevolgen had voor de revalidatiezorg. Zorgsystemen bleken onvoldoende toegerust om de lange-termijn gevolgen van SARS adequaat te behandelen.  

Revalideren na IC-opname 

Om deze reden is een nationaal behandeladvies opgesteld waarin 4 fases van behandeling onderscheiden worden: 

Fase 1: Beademing in buikligging op de IC 

Patiënten verliezen in deze fase veel spiermassa, maar in deze fase is er slechts een kleine kans op contracturen (een verkorting van spier of pees waardoor bewegingsbeperking optreedt)Verpleegkundigen kunnen eventueel gewrichten passief bewegen. Mede vanwege de schaarste van persoonlijke beschermingsmiddelen en het risico op virusoverdracht is er in deze fase geen verdere fysiotherapeutische behandeling.  

Fase 2: Verbetering toestand op de IC 

In deze fase is de patiënt herstellende. Ook als nog beademing nodig is, komt de patiënt in aanmerking voor fysiotherapie om vroege mobilisatie en activatie te bevorderen. Hierbij moet uiteraard gekeken worden naar infectiepreventiemaatregelen. 

Fase 3: Herstel na IC 

Patiënten die herstellen na de IC hebben in eerste instantie weinig energie. Iemand die een hele dag op bed rust, verliest dagelijks tot ongeveer 5 procent van zijn totale spiermassa en algemene conditie. Deze patiënten krijgen oefeningen gericht op het verbeteren van de longfunctie, door het versterken van de ademhalingsspieren, het beter ophoesten van slijm en dieper ademhalen waardoor de ventilatie van de longen verbeterd wordt. Ook krijgen zij bewegingsoefeningen. Waar mogelijk, gebeurt dit via folders, online video’s en telerevalidatie. 

Fase 4: Natraject 

Patiënten die ernstig ziek zijn geweest, hebben ook na hun ziekenhuisopname intensieve revalidatietherapie nodig. Zij kunnen na een IC-opname ademhalingsklachten hebben als gevolg van langdurige fysieke inactiviteit, ook wel het Post Intensive Care Syndroom (PICS) genoemd. Het herstel kan maanden tot jaren duren, waarbij goede begeleiding noodzakelijk is. 

Bron: Radboudumc 

Gepubliceerd op 7 april 2020

Door Angela Severs

Reageer op dit artikel

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.