Eiwitrijke drinkvoeding na training bij de fysiotherapeut?

In de ouderenzorg en herstelzorg na ziekte zijn voeding en beweging vaak nog gescheiden werelden: de diëtist richt zich op voedingsadvies, terwijl de fysiotherapeut zich bezighoudt met bewegen. Wat als de fysiotherapeut na een training een eiwitrijke drank aanbiedt aan de patiënt? Het Amsterdam UMC heeft deze eenvoudige en veelbelovende interventie onderzocht.

Interventie

Aan het onderzoek deden 7 fysiotherapeuten en 19 patiënten mee. De patiënten waren 65 jaar of ouder en woonden (semi)zelfstandig. Zij volgden een revalidatietraject na een fractuur of bij een hartaandoening. Na een revalidatietraining boden de fysiotherapeuten een eiwitrijke drinkvoeding (Fortifit Energy) aan, die ze zelf op voorraad hadden. Patiënten konden zelf kiezen of ze hiervan gebruik wilden maken, een ander eiwitrijk product wilden nemen, of helemaal geen extra eiwitten wilden gebruiken. De fysiotherapeuten volgden voorafgaand aan het onderzoek een korte e-learning over het belang van goed eten bij herstelzorg. De interventieperiode duurde 2 maanden, waarin patiënten 1 tot 2 keer per week trainden en de drinkvoeding konden gebruiken.

Positieve ervaringen

De onderzoekers hebben via vragenlijsten in kaart gebracht hoe zowel patiënten als fysiotherapeuten deze aanpak hebben ervaren. De meeste patiënten stonden positief tegenover het gebruik van eiwitrijke drinkvoeding ter ondersteuning van hun revalidatie. Van de deelnemers gaven 16 van de 19 aan dat zij in een vergelijkbare situatie opnieuw eiwitrijke voeding zouden gebruiken. Sommige patiënten waren bereid te betalen voor eiwitrijke voeding, mits de kosten niet te hoog zijn.

Barrières bij het gebruik van eiwitrijke drinkvoeding

Ondanks de positieve houding kwamen er verschillende praktische barrières naar voren:

• Smaak: sommige patiënten vonden de drinkvoeding te zoet of niet lekker
• Klonten: een groot deel van de patiënten had last van klonten in de drinkvoeding, wat het gebruik onaangenaam maakte
• Suikergehalte: het hoge suikergehalte was een punt van zorg, vooral voor patiënten met diabetes
• Lactose: de aanwezigheid van lactose leidde tot klachten bij patiënten met lactose-intolerantie
• Vitamines: sommige patiënten waren bezorgd of ze niet te veel vitamines binnenkregen, vooral als ze al supplementen gebruikten
• Medicatie: bij sommige medicijnen, zoals levodopa (bij de ziekte van Parkinson) moet rekening worden gehouden met het tijdstip van eiwitinname, omdat eiwitten de opname van deze medicatie kunnen beïnvloeden
• Behoefte aan meer uitleg en educatie: veel patiënten gaven aan dat de uitleg door fysiotherapeuten vaak kort of afwezig was. Er was behoefte aan meer informatie over waarom eiwitten belangrijk zijn, hoe ze bijdragen aan herstel, en hoe patiënten na de revalidatie hun eiwitinname kunnen voortzetten

Samenwerking fysiotherapeut en diëtist

Ook fysiotherapeuten zagen het geven van eiwitrijke drinkvoeding als een zinvolle toevoeging aan het revalidatieproces. Ze voelden zich voldoende deskundig om eiwitrijke voeding aan te bieden, maar gaven aan dat duidelijke taakafbakening en samenwerking met diëtisten belangrijk zijn. Ze zien een groeiende rol voor voeding binnen de fysiotherapie, mits er aandacht is voor scholing en samenwerking. Fysiotherapeuten benoemden wel logistieke uitdagingen, zoals het op voorraad houden van producten. Ook zal er bij eventuele implementatie van deze werkwijze eerst moeten worden afgebakend waar de grenzen van de fysiotherapeut liggen als het gaat over voeding en zeker specifiek het geven van eiwitrijke drinkvoeding.

Conclusie

Eiwitrijke voeding wordt door zowel patiënten als fysiotherapeuten gezien als een waardevolle aanvulling op revalidatie, mits er voldoende aandacht is voor productkeuze, educatie, samenwerking met de diëtist en praktische barrières zoals smaak, intoleranties, medicatie en kosten.

Het onderzoek is uitgevoerd binnen het Draaideur onderzoek en werd gefinancierd door Nutricia. Lees hier het onderzoeksrapport.

Bron: Voeding & Beweging NU