Eetgedrag van generatie Z
Waarom eten jongeren wat ze eten? Met deze onderzoeksvraag houdt dr. Nina van den Broek zich bezig aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Tijdens een bijeenkomst van diëtistennetwerk VoedNet gaf Van den Broek toelichting over haar onderzoek. Hieruit blijkt onder andere dat de rol van moeders op het eetgedrag van jongeren groter is dan we misschien denken.
Generatie Z komt eraan
Dr. Nina van den Broek doet specifiek onderzoek naar eetgedrag van Generatie Z (geboren tussen 1996 en 2010). Ze vindt Generatie Z een interessante groep om in de gaten te houden, omdat deze generatie de komende jaren een steeds grotere rol zal spelen op de arbeidsmarkt en meer te besteden krijgt. Bovendien vormen zij de nieuwe toekomstige generatie opvoeders.
Gezond versus ongezond
Van den Broek onderzocht bij jongeren tussen de 15 en 25 jaar wat van invloed is op gezond eetgedrag. Ze keek onder meer naar hun consumptie van fruit en groenten. Uit haar onderzoeksgegevens blijkt dat slechts 22 procent dagelijks 2 stuks fruit eet, en slechts 20 procent haalt de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten. Hoewel de vergelijking met andere generaties niet is meegenomen in dit onderzoek, valt het haar op dat de consumptie van ongezonde voedingsmiddelen in deze groep de laatste jaren toeneemt. Dit roept de vraag op of jongeren simpelweg meer te besteden hebben of dat hun prioriteiten verschuiven. Van den Broek licht toe dat voeding en kleding belangrijke manieren lijken voor jongeren om hun identiteit meer vorm te geven.
De rol van moeders
Het onderzoek van Van den Broek richt zich vooral op de sociale context. Niet alleen wát iemand eet, maar ook met wie, heeft invloed op het eetgedrag. Deelonderzoek onder brugklassers en hun moeders liet zien dat ouderlijk eetgedrag een grote invloed heeft op wat kinderen 1 à 2 jaar later eten. Ook vriendengroepen spelen een rol: jongeren willen onafhankelijk worden en gebruiken hun sociale omgeving als testzone. Opvallend vindt Van den Broek dat moeders een sterkere invloed hebben op gezonde eetgewoonten dan vrienden. Voor ongezonde voeding buitenshuis was er geen duidelijke relatie met het eetgedrag van vrienden. Dit zou mogelijk kunnen komen doordat middelbare scholieren in het begin van hun schoolcarrière nog niet zulke hechte vriendschappen hebben dat dit invloed heeft op het eetgedrag.
Invloed corona
Van den Broek onderzocht ook de invloed van de coronacrisis op het eetgedrag van de jongeren. Ongezonde consumptie buitenshuis nam tijdens de lockdowns af, maar steeg weer naar het oude niveau na de lockdowns. De consumptie van groenten en fruit daalde ook en bleef vervolgens laag, zowel bij ouders als kinderen. Dit bevestigt volgens Van den Broek dat de sociale omgeving een belangrijke, maar veranderlijke factor is in eetgedrag.
Duurzame keuzes van Generatie Z
Momenteel richt het onderzoek van Van den Broek zich meer op duurzaamheid in relatie tot eetgedrag bij generatie Z. Veel jongeren maken zich zorgen over de staat waarin ze de planeet achterlaten. In een onderzoek onder 16- tot 25-jarigen bleek 55 procent omnivoor en 30 procent flexitariër. Het aantal dagen dat zij vlees of kaas eten varieert sterk per persoon. Opvallend is dat gedrag en intentie niet altijd overeenkomen: 32-36 procent van de jongeren wil minder dierlijke producten consumeren, waarbij vooral meisjes hier bewuster mee bezig zijn. De belangrijkste motivaties van Generatie Z om dierlijke eiwitten te verminderen zijn in volgorde van meest genoemd: milieu, dierenwelzijn en gezondheid. Hoewel duurzaamheid voor veel jongeren een rol speelt, blijkt tot nu toe uit het onderzoek dat intenties en daadwerkelijk gedrag niet altijd op één lijn liggen.
Meer over het onderzoek van Nina van den Broek: List of publications
VoedNet
VoedNet is een netwerk van diëtisten werkzaam in het bedrijfsleven. De leden werken samen aan de profilering van de diëtist in het bedrijfsleven. Daarbij staan kennisuitwisseling, persoonlijke ontwikkeling en elkaar ondersteunen en stimuleren voorop. Het netwerk kent 3 bijeenkomsten per jaar. Heb je belangstelling voor deelname aan dit netwerk? Lees hier meer over VoedNet
Gepubliceerd op 26 februari 2025
Door Mary Stottelaar