Discussie over hoeveelheid koolhydraten bij diabetes type 2

Wat is de optimale macronutriëntenverhouding bij diabetes type 2? Op deze prangende vraag heeft de wetenschap nog steeds geen eenduidig antwoord. Vroeger lag de focus vooral op een vetbeperkt dieet, maar tegenwoordig zijn er steeds meer aanwijzingen dat een koolhydraatbeperkt dieet gunstig is bij diabetes. Duidelijk is in ieder geval dat geraffineerde granen, suiker, gezoete dranken en bewerkt rood vlees het beste vermeden kunnen worden, terwijl groente, vezel en yoghurt juist gunstig zijn. Dat stellen onderzoekers in een artikel, gepubliceerd in een special van BMJ*.

Koolhydraatbeperking is niet nieuw

Het beperken van de hoeveelheid koolhydraten in de voeding was vroeger – voordat insuline als medicijn beschikbaar kwam – de belangrijkste behandeling van diabetes. In recent onderzoek worden gunstige effecten gevonden van koolhydraatbeperking bij diabetes. Het is echter lastig om hieruit harde conclusies te trekken, omdat het koolhydratenaandeel in de voeding daarbij varieert van 4 tot 40 energieprocent. Verder is het ook nog niet precies duidelijk of de gunstige effecten komen door minder koolhydraten of gewoonweg doordat een koolhydraatbeperkte voeding vaak minder calorieën bevat. De onderzoekers vinden daarom dat er onderzoek moet komen waarin het effect van koolhydraatbeperking wordt vergeleken met caloriebeperking.

Glykemische index

De onderzoekers benadrukken dat niet alleen de hoeveelheid koolhydraten belangrijk is, maar ook de kwaliteit van de koolhydraten. Zo gaat een voeding met een hoge glykemische index en lading gepaard met een verhoogd risico op diabetes. Het vervangen van voedingsmiddelen met een hoge glykemische lading door die met een lage glykemische lading heeft een bescheiden positief effect op de glykemische controle.

Fruit, peulvruchten en aardappelen

Het is nog niet duidelijk of fruit, peulvruchten en aardappelen gunstig zijn bij diabetes. Sommige denken van niet vanwege het hoge gehalte aan koolhydraten, andere zien daar geen probleem in omdat deze voedingsmiddelen ook veel gunstige voedingsstoffen leveren zoals vezels en vitamines. Ook is nog niet duidelijk of volle zuivel gunstig is bij diabetes. De auteurs pleiten voor onderzoek bij mensen met diabetes waarbij magere zuivel wordt vergeleken met volle zuivel.

Bron: BMJ

* Dit artikel is één van een serie artikelen, die BMJ recent publiceerde over de stand van zaken op het gebied van voeding en gezondheid. Voeding is een van de belangrijkste aandrijvers van chronische ziekten waaronder obesitas en diabetes type 2 en de laatste 50 jaar is er veel onderzoek naar deze relatie uitgevoerd. Toch zijn er nog veel onduidelijkheden en discussies. Voor deze serie van artikelen heeft BMJ vooraanstaande wetenschappers van verschillende achtergronden gevraagd om op een rij te zetten waar wetenschappelijke consensus over is en ook waar nog discussies over zijn. Op Nieuws voor diëtisten besteden we van 19 tot en met 25 juni aandacht aan de meest in het oog springende artikelen uit de serie.

Gepubliceerd op 20 juni 2018

Door Angela Severs

Reageer op dit artikel

  1. Anke 17 juli 2018 at 09:19 - Reply

    @ Harriet Verkoelen. Belangrijke vraag daarbij is denk ik dan wel: gaat de patiënt dat ook volhouden op de lange termijn? En fruit staat bijvoorbeeld in de Richtlijnen goede voeding omdat het een verlaging van maar liefst 30% geeft op het risico op een beroerte. Ook wel iets om rekening mee te houden.

    • Beroep: Diëtist
  2. Harriet Verkoelen 3 juli 2018 at 09:52 - Reply

    De hoeveelheid KH bij T2DM moet individueel bepaald worden. Uitgangspunt is de mate van insulineresistentie. Een ander uitgangspunt is dat er geen minimum is aan het aantal KH want ze zijn als enige macronutriënt niet essentieel. Het lichaam kan glucose maken uit eiwit en glycogeen uit melkzuur. Dus ook voor sporters is er technisch niet een minimum. Het hangt dus af van de wens van patiënt die meestal zo weinig mogelijk medicijnen wil en (als het kan) snel wil afvallen. Om aan die wens te voldoen ga je zo laag mogelijk in KH. Om af te vallen moet je ketogeen worden. Een term waar we benauwd voor zijn maar een voedingsketose is zelfs bij T1DM geen enkel probleem en volstrekt ongevaarlijk.

    • Beroep: Anders
    • Indien anders: Diëtist en diabetesverpleegk.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.