Diëtist in het nieuws: Harriët Jager-Wittenaar 

Het televisieprogramma Hart van Nederland besteedde aandacht aan het gebruik van AI-chatbots voor voedings- of dieetadvies. Harriët Jager-Wittenaar, diëtist en bijzonder hoogleraar Diëtetiek en transmurale voedingszorg aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, legde uit waarom AI een persoonlijk dieetadvies door een diëtist niet kan vervangen. 

Voedingsadvies van een chatbot

Uit onderzoek van Hart van Nederland blijkt dat 5 procent van de Nederlanders die een AI-chatbot gebruiken, deze ook inzetten voor voedings- of dieetadvies. Ze gebruiken de AI-chatbot bijvoorbeeld om te vragen hoe ze snel gewicht kunnen verliezen. Harriët reageert in de uitzending dat gebruik van een AI-chatbot ondersteunend kan zijn bij de begeleiding van een diëtist, maar dat deze adviezen het advies van een echte diëtist absoluut niet kunnen vervangen. Een AI-chatbot kan zelfs schadelijke antwoorden geven, waarschuwt ze. 

Schadelijke adviezen

Adviezen van een AI-chatbot kunnen schadelijk zijn voor je gezondheid, omdat de chatbot geen rekening houdt met iemands medische situatie. ‘Professionele adviezen zijn zo persoonlijk, daar moet AI zich niet aan wagen’, zegt Harriët. Daarnaast is een chatbot volgens haar makkelijk te misleiden door een vraag anders te formuleren. Zo kunnen kwetsbare personen die risico hebben op het ontwikkelen van een eetstoornis de chatbot vragen stellen als ‘Hoe val ik 10 kilo af in 1 week?’. Een AI-chatbot kan hierbij in informatie voorzien die gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid. 

Niet gepersonaliseerd

Uit verschillende studies is bekend dat voedingsadviezen via een AI-chatbot niet altijd betrouwbaar en compleet zijn. Harriët vertelt in Hart van Nederland dat adviezen via een AI-chatbot bovendien niet gepersonaliseerd zijn. Hierdoor kun je te snel en te veel afvallen in korte tijd, omdat de adviezen geen rekening houden met hoeveel energie iemand dagelijks nodig heeft. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot verlies van spiermassa en vermoeidheid, wat invloed heeft op het dagelijks functioneren. 

AI versus diëtisten

Hart van Nederland refereert ook aan eerder onderzoek van Wageningen University, waarin de onderzoekers de kwaliteit van voedingsantwoorden van ChatGPT vergeleken met die van diëtisten. Tijdens dat onderzoek scoorde ChatGPT beter dan diëtisten bij het beantwoorden van veelgestelde voedingsvragen. Volgens de onderzoekers betekent dit niet dat ChatGPT een diëtist kan vervangen. Een diëtist biedt persoonlijke begeleiding en emotionele steun en helpt bij chronische ziekten.  

Hoe kun je AI wel inzetten?

Volgens Harriët kunnen ChatGPT en vergelijkbare tools wel een praktisch hulpmiddel zijn, ter ondersteuning van een advies door de diëtist. Als voorbeeld noemt ze dat de AI-bots boodschappenlijstjes kunnen maken en recepten kunnen bedenken. Dit kan een chatbot bijvoorbeeld doen aan de hand van een foto van wat er in iemands koelkast ligt aan ingrediënten. 

Bron: Hart van Nederland