Dementie voorkomen of uitstellen door leefstijl

Een gezonde leefstijl kan eraan bijdragen dat dementie niet of later optreedt. Het voorkomen van ernstig overgewicht en hoge bloeddruk, stoppen met roken en het ondernemen van cognitieve en sociale activiteiten zijn leefstijlfactoren die daarbij belangrijk zijn. Dat blijkt uit een literatuuronderzoek van het RIVM.

BRAVO

Het RIVM voerde een literatuuronderzoek uit naar risicofactoren voor het ontstaan van dementie. Van de factoren die beïnvloedbaar zijn, blijkt een ongezonde leefstijl een belangrijke bijdrage te leveren. Alle BRAVO-factoren spelen mee: ongezonde voeding, weinig beweging, het gebruik van alcohol, roken en een verstoord slaappatroon hebben allemaal invloed op het ontwikkelen van dementie. Ook ernstig overgewicht, een hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol en diabetes type 2 verhogen de kans op het krijgen van dementie.

Andere factoren

Naast deze factoren is ook het psychosociale welzijn belangrijk. Mensen die weinig sociale contacten hebben of een depressie hebben, zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van dementie. Ook andere medische en omgevingsfactoren kunnen meespelen, zoals een lage opleiding, gehoorverlies, luchtverontreiniging en traumatische hersenschade.

Niet-beïnvloedbare factoren

Daarnaast zijn er ook factoren die meespelen, die niet te beïnvloeden zijn. Leeftijd speelt een rol: naarmate mensen ouder worden neemt de kans op dementie toe. Ook een erfelijke aanleg kan het risico op dementie verhogen. Tot slot is het geslacht van belang, maar dit lijkt afhankelijk van het type dementie. Vrouwen hebben bijvoorbeeld een grotere kans om de ziekte van Alzheimer te krijgen, terwijl mannen een hoger risico lopen op het ontwikkelen van vasculaire dementie.

Interventies

Volgens het RIVM is het belangrijk om in ieder geval vanaf de leeftijd van 40-45 jaar in te zetten op de preventie van dementie. Interventies lijken het meest effectief als ze inzetten op het veranderen van meerdere leefstijlfactoren tegelijkertijd, aangevuld met het versterken van sociale netwerken en het stimuleren van cognitieve functies.

Bron: RIVM

Luistertip: Podcast Gezond Gesprek met hoogleraar Marcel Olde Rikkert. Hij vertelt over dementie en wat je met leefstijl kan doen.