Consument wil minder sterk bewerkt voedsel, maar weet niet hoe 

Een grote meerderheid van de Nederlanders wil sterk bewerkte voedingsmiddelen vermijden, maar heeft daar in de praktijk moeite mee. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 22.000 deelnemers van het Radar Panel. 

Liever minder bewerkt

Driekwart van de consumenten kijkt weleens, of zelfs bijna altijd, naar de ingrediëntenlijst van producten die zij overwegen te kopen. Voor 81 procent van de consumenten is de mate van bewerking van een product soms een reden om iets niet te kopen. De reden om sterk bewerkte voedingsmiddelen te vermijden is voor 92 procent van de respondenten gezondheid, soms vanwege allergieën en intoleranties. Daarnaast geeft rond de 30 procent aan het om het milieu te doen of om de kosten: denk bijvoorbeeld aan zelf koken in plaats van een kant-en-klaar maaltijd.  

Lastig herkenbaar

Slechts 6 procent zou sterk bewerkte voedingsproducten níet willen vermijden. Bijna 10 procent weet niet of ze dat zouden moeten doen of niet, de rest (85 procent) van de consumenten geeft aan sterk bewerkte voedingsmiddelen te willen vermijden. Toch lukt dat slechts 1 op de 6 mensen. De meest genoemde reden: het is vaak onduidelijk of een product sterk bewerkt is. Verder spelen ook gemak, prijs en verkrijgbaarheid een rol. Bijna 90 procent van de consumenten vindt daarom dat de mate van bewerking duidelijk herkenbaar moet worden gemaakt.  

Sterk bewerkt

Uit het onderzoek blijkt dat er veel onwetendheid is over wat precies onder sterk bewerkt valt. Vrijwel iedereen herkent energydrink en knoflooksaus als sterk bewerkt. Maar producten als krentenbollen, chocoladerepen en babyvoeding worden door velen niet als zodanig gezien, terwijl ze dat wel zijn. Slechts 14 procent van de deelnemers had alle producten uit de test juist beoordeeld. Maar sterk bewerkt betekent niet altijd ongezond, benadrukt het Voedingscentrum. Volkorenbrood is bijvoorbeeld ook bewerkt, maar bevat juist gezonde vezels. Wel bevatten sterk bewerkte producten vaak veel suiker, zout of verzadigd vet. 

Trucjes van de industrie

Dat het voor consumenten lastig is om te weten of een product sterk bewerkt is, is volgens Frank Lindner, campagneleider bij Foodwatch, niet vreemd. Volgens hem komt dat doordat de industrie allerlei slimme trucjes toepast om hun producten niet-bewerkt over te laten komen. Zo mogen E-nummers ook voluit worden geschreven, waardoor ze minder “chemisch” overkomen. Ook de ingrediëntenlijst is niet altijd duidelijkheid, blijkt uit de vragenlijst. Een deelnemer aan het panel, die door voedselallergie etiketten moet lezen, laat weten dat er op etiketten de laatste jaren zoveel andere woorden staan dat het niet opvalt dat een product toch bepaalde (te vermijden) ingrediënten bevat. 

Radar Panel

De vragenlijst over sterk bewerkte voedingsmiddelen is tussen 13 augustus 2024 en 25 maart 2025 ingevuld door 22.122 mensen. De meeste van deze deelnemers zijn lid van het Radar Panel. Het Radar Panel is een groep van tienduizenden consumenten die zich hebben aangemeld om via e-mail uitnodigingen te ontvangen voor vragenlijsten. Via deze vragenlijsten kunnen zij hun mening en ervaringen delen.  

Bron: Radar